Στις 5 Φεβρουαρίου 2023 διεξάγεται ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Κυπριακή Δημοκρατία, σε μία περίοδο που το Κυπριακό βρίσκεται για ακόμη μία φορά σε αδιέξοδο, ενώ οι γεωπολιτικές εξελίξεις είναι ραγδαίες λόγω και της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Ο Νίκος Αναστασιάδης δεν θα δώσει τη μάχη, ωστόσο οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι υπήρξαν όλοι στενοί συνεργάτες του.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, βρισκόταν πολύ κοντά στον Νίκο Αναστασιάδη ως πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος και υπουργός Εξωτερικών.
Σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» απαντά σε τρεις κρίσιμες ερωτήσεις για το Κυπριακό, τι στάση απέναντι στη Ρωσία, και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση, η οποία μπορεί να αναδειχθεί σε καταλύτη εξελίξεων για την Ανατολική Μεσόγειο.
Κυπριακό: Μπορεί να σπάσει το αδιέξοδο και πώς; Τι πρωτοβουλίες θα αναλάβετε απέναντι στα τετελεσμένα και ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές σας;
Το ζητούμενο είναι η προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο και να επαναρχίσουν οι συνομιλίες για λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Με ενεργή εμπλοκή της ΕΕ, έχουμε συγκεκριμένο σχεδιασμό που αφορά την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο, πάντα εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, έτσι ώστε όχι μόνο να επαναρχίσουν οι συνομιλίες αλλά να οδηγηθούμε και σε ένα θετικό αποτέλεσμα.
Θεωρούμε ότι η ΕΕ έχει εκείνα τα εργαλεία που να οδηγηθούμε σε μια κατάσταση όπου όλα τα μέρη θα έχουν να κερδίσουν μέσα από την επίλυση του Κυπριακού. Υπάρχουν ευρωτουρκικά θέματα και γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο σημαντικές είναι οι τουρκικές απαιτήσεις για την Τουρκία μέσα από τον διάλογό της με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εμείς, είμαστε έτοιμοι αυτά τα θέματα μαζί με το Κυπριακό να συνδυαστούν και να σταλεί σε όλους το μήνυμα ότι μέσα από μια θετική κατάληξη στο Κυπριακό θα υπάρξουν οφέλη και για την ίδια την Τουρκία και όχι μόνο.
Είναι μέσα σε αυτό το πλαίσιο που είναι και η πρότασή μας έτσι ώστε να διοριστεί μια ισχυρή πολιτική προσωπικότητα από πλευράς ΕΕ, από πλευράς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, να δώσει εντολή προς αυτή την κατεύθυνση που θα αναλάβει την προσπάθεια για επανέναρξη συνομιλιών. Πάντα μέσα στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, για να μην υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία.
Πώς θα αντιμετωπίσετε τον παράγοντα Ρωσία; Η ρήξη μπορεί να έχει συνέπειες στο Κυπριακό;
Η θέση μας σε σχέση με την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν μπορεί να είναι διαφορετική από την κοινή στάση που έχουμε εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Πρέπει, οφείλουμε και είναι σωστό να βρισκόμαστε στη σωστή πλευρά της ιστορίας.
Δεν υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε σχέση με παράνομες εισβολές, σε σχέση με παράνομες κατοχές. Αυτό θέλω να το ξεκαθαρίσω με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο. Από εκεί και πέρα, ναι η Ρωσία είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και μέσα στο πλαίσιο των διεργασιών που γίνονται στο Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ για το Κυπριακό, υπάρχει ένας διάλογος με όλα τα μέλη και αυτός ο διάλογος θα συνεχιστεί.
Αλλά θέλω να ξεκαθαρίσω και πάλι ότι όσον αφορά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καμία απολύτως διαφοροποίηση από τη στάση αρχών που και εμείς και οι εταίροι μας στην ΕΕ ακολουθούν.
Ενεργειακή κρίση: Μπορεί να γίνει καταλύτης για συμβιβασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο, ακόμα και αν η Τουρκία δεν συναινέσει σε λύσεις; Θα λέγατε ναι σε μία συμφωνία τύπου Λιβάνου – Ισραήλ μεταξύ Κύπρου και Τουρκίας, ή σε διαμοιρασμό των κερδών από τους υδρογονάνθρακες με τους Τουρκοκυπρίους, χωρίς λύση του Κυπριακού;
Δεν έχουμε να ανησυχήσουμε για οτιδήποτε σε σχέση με τα νομικά μας δικαιώματα, τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πλαίσιο της άσκησης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων εντός της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης.
Είμαστε έτοιμοι για συζητήσεις, ναι και με την Τουρκία για καθορισμό των θαλασσίων μας συνόρων. Εξάλλου, να σας θυμίσω ότι έγινε και σχετική πρόταση για διμερείς διαβουλεύσεις, έγινε και σχετική πρόταση για να πάμε από κοινού στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στη Χάγη.
Και με αφορμή το ερώτημά σας, να σας θυμίσω ότι γι’ αυτό είναι σημαντικές οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης όπου νομικά κατοχύρωσαν τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη.
Οι νομικές αποφάσεις της ΕΕ που λάβαμε με αφορμή τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας που κάποιοι επιχειρούν να υποβαθμίσουν τη σημασία τους, αντιλαμβάνεστε ότι θα είναι καθοριστικής σημασίας στο πλαίσιο των όποιων διεργασιών και συζητήσεων, για καθορισμό των θαλασσίων μας συνόρων με την Τουρκία στα βορειοδυτικά της Κύπρου.