Υπάρχει κάτι βαθύτερο που τρώει τα σωθικά αυτής της χώρας. Δεν προέρχεται από τον μέσο πολίτη, ούτε καν από αυτούς που είχαμε συνηθίσει να διαμαρτύρονται τα προηγούμενα χρόνια. Προέρχεται από τους υποτιθέμενους στυλοβάτες της κοινωνίας. Με αφορμή την εκ νέου ανησυχητική αύξηση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, ακούγονται πράγματα αδιανόητα. Τοξική κριτική, αντίστοιχη των χειρότερων ημερών της πολεμικής κατά των Μνημονίων, πριν καν δούμε αν η διεύρυνση του ελλείμματος θα είναι μόνιμη ή παροδική. Ποιος Τσίπρας, άλλοι έχουν πάρει τον ρόλο του. Αμφισβητούνται οι αλλαγές που έγιναν την προηγούμενη δεκαετία. «Δεν άλλαξε τίποτα», λένε και την ίδια στιγμή είναι πρόθυμοι να παράσχουν τις υπηρεσίες τους σε όποιον πράγματι δεν θέλει να αλλάξει τίποτα.
Είναι οι ίδιοι που ανησυχούν, γιατί οι «κυρ Παντελήδες» της διπλανής πόρτας, πήραν μια μικρή οικονομική ανάσα και βγήκαν να τη χαρούν, στα τριήμερα. Διαμαρτύρονται για την όξυνση των οικονομικών ανισοτήτων, αλλά αν δυσκολευτούν να βρουν τραπέζι να φάνε, καταγγέλλουν το παρασιτικό μοντέλο ανάπτυξης, που βασίζεται στην εστίαση.
Συμπεριφέρονται σαν να κατοικούν σε μια χώρα, που δεν πέρασε προβλήματα. Που δεν είχε διαρθρωτικές αδυναμίες. Κάποιες λύθηκαν, κάποιες άλλες συναντούν αντιστάσεις.
Ξεχνούν ότι μόλις πρόσφατα βγήκε η χώρα από την «εντατική» και αυτοί θέλουν κατευθείαν να βγει στον δρόμο και να τρέχει. Ασκούν κριτική στους πάντες, αλλά όχι στους έλληνες επιχειρηματίες. Λες και οι επενδύσεις διατάσσονται. Κανείς δεν αναρωτιέται γιατί συνεχίζεται η αποεπένδυση από Ελληνες στη χώρα. Ειδικά τώρα που οι αποτιμήσεις έχουν ανέβει, αυτοί είναι έτοιμοι να ρευστοποιήσουν τα πάντα.
ην ίδια στιγμή καταγγέλλεται η μεταφορά σημαντικών ελληνικών assets σε «ξένα» χέρια. Τα δε χρήματα που εισπράττονται κατά κανόνα δεν επενδύονται ξανά στην Ελλάδα. Θεωρούν όσοι πωλούν, ότι δεν υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες… Σίγουρα όχι όπως αυτοί τις εννοούν, δηλαδή σε τιμές κοψοχρονιά. Πιθανότατα, σου λέει, αργά ή γρήγορα θα έρθει ξανά μια νέα κρίση, θα πέσουν οι αποτιμήσεις και θα ξαναγοράσουν Ελλάδα, σε προνομιακές τιμές…
Από αυτούς που εξακολουθούν να επενδύουν στη χώρα μας, ένα σημαντικό μέρος τους, περιμένουν να πάρουν μόνο κανένα «εργάκι» (πέριξ του Δημοσίου) και να «τσιμπήσουν» καμία επιδότηση (σίγουρα κρατική). Κι όμως όλοι αυτοί παραμένουν στο απυρόβλητο. Και αυτό το λέμε ελληνική επιχειρηματικότητα, πάνω στην οποία υποτίθεται ότι θα στηριχθεί η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας.
Είναι αυτό που κατάλαβε ο ευφυής γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, που επισκέφτηκε στη Θεσσαλονίκη τα γραφεία της Pfizer δίνοντας συγχαρητήρια στη διοίκηση και στους εκατοντάδες εργαζομένους της για τη δουλειά που κάνουν. Απένειμε τα εύσημα σε μια πολυεθνική που επενδύει συστηματικά στην Ελλάδα.
Με αυτά και με αυτά, μου έρχεται μόνιμα στο μυαλό μια ανάμνηση από το μακρινό φθινόπωρο του 2014. Σε μια δημοσιογραφική αποστολή στο Βερολίνο, θυμάμαι ακόμα το πάθος με το οποίο ο γενικός διευθυντής του Γερμανικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου τόνιζε στους έλληνες δημοσιογράφους ότι πρώτα θα δούμε σημαντικές επενδύσεις από τους δικούς σας επιχειρηματίες και μετά θα έρθουμε εμείς οι ξένοι… Τελικά διαψεύστηκε και αυτός. Πάλι οι ξένοι (επενδυτές) θα μας σώσουν.
