Στην προστασία της δημόσιας υγείας, της υγείας των ζώων και της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στη χώρα, με την αποτροπή της εισόδου της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (ΣΕΒ) στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου και των ζώων, στοχεύει το πρόγραμμα επιτήρησης, ελέγχου και εκρίζωσης της νόσου, η εφαρμογή του οποίου εγκρίθηκε για το 2023.

Παράλληλα, με την εφαρμογή του προγράμματος επιχειρείται η συστηματική έρευνα και η έγκαιρη εργαστηριακή διάγνωση, με την εφαρμογή κατάλληλων εργαστηριακών τεχνικών της ΣΕΒ στο ζωικό πληθυσμό της χώρας, η επαγρύπνηση για τον έγκαιρο εντοπισμό όλων των κλινικών υποψιών και η συστηματική κλινική, επιδημιολογική και εργαστηριακή διερεύνηση αυτών καθώς και επί θετικού αποτελέσματος, η εξάλειψη της διαπιστωθείσας εστίας ΣΕΒ, καθώς και ο έλεγχος και η αποτροπή εισόδου του αιτιολογικού παράγοντα της ΣΕΒ στη διατροφική αλυσίδα του ανθρώπου και των ζώων.

Επιτήρηση βοοειδών ανάλογα με τη χώρα γέννησης

Η επιτήρηση βοοειδών τα οποία γεννήθηκαν στην Ελλάδα εφαρμόζεται σε ζώα ηλικίας >48 μηνών που:

• σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση κατά τις ακόλουθες περιπτώσεις:

– σε επείγουσα σφαγή

– όταν σε προ της σφαγής επιθεώρηση διαπιστώνονται σημάδια σχετικά με ατυχήματα, ή σοβαρά φυσιολογικά και λειτουργικά προβλήματα.

• δεν σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου, ή έχουν θανατωθεί για οποιοδήποτε λόγο, με εξαίρεση τη θανάτωση στα πλαίσια εκστρατείας καταπολέμησης επιδημικής νόσου (π.χ. επιδημία αφθώδους πυρετού).

Επίσης, η επιτήρηση βοοειδών εφαρμόζεται σε ζώα:

• ηλικίας >24 μηνών που σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση σε επείγουσα σφαγή ή όταν σε προ της σφαγής επιθεώρηση διαπιστώνονται σημάδια σχετικά με ατυχήματα, ή σοβαρά φυσιολογικά και λειτουργικά προβλήματα.

Δεν σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και βρίσκονται νεκρά ή ετοιμοθάνατα, ανεξάρτητα από την αιτία θανάτου, ή έχουν θανατωθεί για οποιοδήποτε λόγο, με εξαίρεση τη θανάτωση στα πλαίσια εκστρατείας καταπολέμησης επιζωοτικής νόσου (π.χ. επιζωοτία αφθώδους πυρετού).

•  ηλικίας >30 μηνών τα οποία σφάζονται για ανθρώπινη κατανάλωση.

Ειδικά μέτρα που λαμβάνονται στην εκμετάλλευση

Με απόφαση της αρμόδιας Κτηνιατρικής Αρχής της ΠΕ στην εκμετάλλευση του επιβεβαιωμένου κρούσματος ΣΕΒ επιβάλλονται τα ακόλουθα μέτρα:

• Απαγορεύεται η είσοδος και η έξοδος βοοειδών και άλλων ειδών μηρυκαστικών, αντιστοίχως εντός και εκτός των ορίων της εκμετάλλευσης.
• Τα ύποπτα ζώα, που εντοπίζονται μετά την κλινική εξέταση, θανατώνονται υποχρεωτικά και συλλέγονται δείγματα εγκεφαλικού ιστού τα οποία αποστέλλονται στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς ΜΣΕ. Τα πτώματα καταστρέφονται με αποτέφρωση.
• Σε περίπτωση που η ΣΕΒ επιβεβαιώνεται σε θηλυκό ζώο, είναι υποχρεωτική η θανάτωση, όλων των απογόνων αυτού, που γεννήθηκαν κατά τα δύο έτη πριν την κλινική εκδήλωση και την εργαστηριακή επιβεβαίωση της νόσου (για σφάγιο). Από όλα τα ζώα που θανατώνονται συλλέγονται δείγματα εγκεφαλικού ιστού τα οποία αποστέλλονται για εργαστηριακές εξετάσεις. Τα πτώματα καταστρέφονται με αποτέφρωση.
• Όλα τα ζώα «κλάσης» του ζώου στο οποίο επιβεβαιώθηκε η ΣΕΒ θανατώνονται υποχρεωτικά. Τα πτώματά τους υποβάλλονται σε εργαστηριακή διερεύνηση δείγματος εγκεφαλικού ιστού και μετά καταστρέφονται με αποτέφρωση.
• Μετά την απομάκρυνση όλων των βοοειδών που υποχρεωτικά θανατώνονται και καταστρέφονται, καθώς και την ενδεχόμενη καταστροφή των μολυσμένων ζωοτροφών, διενεργείται απολύμανση των στεγασμένων και ανοικτών χώρων της εκμετάλλευσης, των σκευών των εργαλείων και των αντικειμένων αυτής.