Χωρίς να ανταλλάξουν χειραψία, ο Δημοκρατικός πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και ο Ρεπουμπλικάνος προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ αναμετρήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης (4 τα ξημερώματα της Παρασκευής στην Ελλάδα) στην πρώτη τους τηλεμαχία ενόψει των προεδρικών εκλογών του Νοεμβρίου. Οι δύο υποψήφιοι συγκρούστηκαν σε πολλά θέματα: για την οικονομία, το μεταναστευτικό και τους πολέμους σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.
Ο 81χρονος Δημοκρατικός πρόεδρος ήταν βραχνιασμένος και τον ταλαιπώρησε ένας βήχας στα πρώτα λεπτά του ντιμπέιτ, ενώ κάποια στιγμή φάνηκε να χάνει τον ειρμό της σκέψης του. Ωστόσο, στη συνέχεια παρουσιάστηκε πιο συγκροτημένος και εξαπέλυσε συχνά επιθέσεις στον αντίπαλό του. Περίπου στα μέσα της συζήτησης, η ομάδα του Μπάιντεν δικαιολόγησε την βραχνή φωνή του προέδρου στους δημοσιογράφους λόγω ενός κρυώματος.
Χωρίς αντοχές ο Μπαίντεν
Κατά τη διάρκεια των 90 λεπτών, όσο διήρκησε η συζήτηση, ο Τζο Μπάιντεν τις περισσότερες φορές βρισκόταν σε άμυνα. Η πρώην διευθύντρια επικοινωνίας του ίδιου του Μπάιντεν, Κέιτ Μπέντινγκφιλντ, μιλώντας στο CNN αμέσως μετά τη συζήτηση ήταν ξεκάθαρη: «Δεν υπάρχουν δύο τρόποι για αυτό, δεν ήταν μια καλή συζήτηση για τον Τζο Μπάιντεν». Όπως είπε το μεγαλύτερο πρόβλημά του ήταν να αποδείξει ότι είχε την ενέργεια και την αντοχή, και δεν το έκανε.
Καθώς η συζήτηση προχωρούσε, σαν πυγμάχος που βρισκόταν όμως την περισσότερη διάρκεια του αγώνα στα σχοινιά, ο Μπάιντεν προσπαθούσε ορισμένες φορές να επιτεθεί στον Τραμπ αλλάζοντας την δυναμική. Μερικές φορές το πετύχαινε προκαλώντας την οργή του πρώην προέδρου.
Πιο συγκεντρωμένος ο Τραμπ
Από την άλλη, ο Ντόναλντ Τραμπ φάνηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης πιο συγκεντρωμένος. Ο πρώην πρόεδρος φάνηκε αρκετά πειθαρχημένος και ευκίνητος. Σε αρκετές περιπτώσεις τα λεγόμενά του δε βασίστηκαν σε παραδείγματα παρά μόνο σε ισχυρισμούς και ψεύδη, χωρίς ωστόσο να μπορέσει ο Τζο Μπάιντεν να τον στριμώξει. Όταν το θέμα της συζήτησης στράφηκε στην άμβλωση, για παράδειγμα, ο πρώην πρόεδρος υποστήριξε, λανθασμένα, ότι οι Δημοκρατικοί υποστήριξαν τις αμβλώσεις μετά τη γέννηση των μωρών. Το ζήτημα των αμβλώσεων έχει αποδειχθεί ένα αδύναμο θέμα για τον Τραμπ και τους Ρεπουμπλικάνους γενικά μετά την ανατροπή της Roe v Wade -που είχε προστατεύσει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση- από το Ανώτατο Δικαστήριο το 2022. Αλλά οι επιθέσεις του Μπάιντεν σε μια περιοχή όπου θα μπορούσε να έχει κερδίσει καθαρούς πόντους δεν ήταν τόσο δυναμικές όσο θα έπρεπε.
Για την οικονομία
Όσον αφορά τα ζητήματα τα οποία συζήτησαν οι δύο πρόεδροι, η οικονομία ήταν ένα από τα βασικά.
«Ο πληθωρισμός σκοτώνει τη χώρα μας», ξεκίνησε ο 78χρονος πρώην πρόεδρος, που εμφανίστηκε άνετος επαναλαμβάνοντας ένα επιχείρημα που γνωρίζει ότι έχει απήχηση στους Αμερικανούς, υποστηρίζοντας ότι ο Μπάιντεν έκανε «πολύ κακή δουλειά» στον Λευκό Οίκο.
Ο Τζο Μπάιντεν ανέφερε ότι η οικονομία δεν τα πήγαινε ποτέ καλύτερα παρόλο που υπάρχει ακόμη δουλειά να γίνει, αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ από την πλευρά του ανέφερε ότι «η οικονομία καταρρέει» και βρίσκεται σε πλήρη αταξία.
Σχετικά με την ακρίβεια ο Μπάιντεν ρωτήθηκε απάντησε πως παρέλαβε «καμμένη γη» από την διακυβέρνηση Τραμπ και την κακή πορεία της οικονομίας ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας επαναλαμβάνοντας δύο φορές πως παρέλαβε χάος.
Ο Τραμπ αναφέρει πως οι ΗΠΑ είχαν την καλύτερη οικονομία του κόσμου, η οποία χτυπήθηκε από την πανδημία. Έκανε λόγο πως η οικονομία έχει χτυπηθεί από τον πληθωρισμό και πως ο Τζο Μπάιντεν παρέλαβε μηδενικό πληθωρισμό.
Ο Τζο Μπάιντεν «δεν έκανε καλή δουλειά» και «ο πληθωρισμός σκοτώνει τη χώρα μας», είπε ο Ρεπουμπλικάνος μεγιστάνας.
Οι δυο τους εξαπέλυσαν επίσης αλληλοκατηγορίες πως άφησαν τεράστιο χρέος στις ΗΠΑ. Ο νύν πρόεδρος κατηγόρησε τον Τραμπ για την εκτεταμένη μείωση φόρων «που βοήθησαν περισσότερο τους ήδη πλούσιους». Ανέφερε πως οι ΗΠΑ έπρεπε να στηρίξουν το σύστημα υγείας. Ο Τραμπ από την πλευρά του σχολίασε ότι οι μετανάστες μπαίνουν στο εθνικό σύστημα υγείας των ΗΠΑ και στερούν πολλά κονδύλια από τους Αμερικανούς.
Για το ζήτημα της άμβλωσης
Αναφερόμενοι σε ένα ακόμα σημαντικό θέμα, αυτό της άμβλωσης ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι δεν θα μπλοκάρει τη λήψη φαρμάκων για τις αμβλώσεις εάν εκλεγεί και ότι συμφωνεί με την πρόσφατη απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου για το χάπι για την άμβλωση.
Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είπε ότι το να τεθεί το ζήτημα των αμβλώσεων στη διακριτική ευχέρεια του κράτους ήταν «ένα τρομερό πράγμα».
Ο Τραμπ παραδέχθηκε πως οι δικαστές που διόρισε «σκότωσαν» την απόφαση Roe vs Wade. «Επιστρέψαμε τη δύναμη στο λαό και αποφασίζουν πλέον οι Πολιτείες» είπε για να συμπληρώσει πως «οι Δημοκρατικοί θέλουν να σκοτώνονται τα παιδιά μετά τη γέννησή τους».
Ο Τζο Μπάιντεν ανάφερε πως αγωνίζεται για τα δικαιώματα των γυναικών και για το δικαίωμα στην άμβλωση των γυναικών που πέφτουν θύματα βιασμού.
Στην αντεπίθεση, ο Ντόναλντ Τραμπ είπε πως οι Αμερικανίδες «πέφτουν θύματα βιασμού από τους μετανάστες που φέρνει ο Μπάιντεν», τις «σκοτώνουν και τις δολοφονούν».
«Έχουμε ένα σύνορο που είναι το πιο επικίνδυνο μέρος οπουδήποτε στον κόσμο, που θεωρείται το πιο επικίνδυνο μέρος οπουδήποτε στον κόσμο, και το άνοιξε (σ.σ. η κυβέρνηση Μπάιντεν), και αυτοί οι δολοφόνοι έρχονται στη χώρα μας, και βιάζουν και σκοτώνουν γυναίκες, και είναι τρομερό πράγμα», είπε.
Για τους πολέμους σε Ουκρανία και Γάζα
Σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα σεβαστεί έναν πρόεδρο δυναμικό, σε αντίθεση με τον Μπάιντεν που δήλωσε πως η Ρωσία, όπως και η Χαμάς δεν θα εισέβαλαν επί προεδρίας του.
Ο Τραμπ καταφέρθηκε εναντίον του Ουκρανού προέδρου, χαρακτηρίζοντάς τον ως «πωλητή» που έχει πάρει πάρα πολύ στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ. «Κάθε φορά που έρχεται ο Ζελένσκι εδώ φεύγει με 60 δισ. Είναι ο καλύτερος πωλητής του κόσμου. Εγώ θέλω να σταματήσει ο πόλεμος».
Ο Ρεπουμπλικάνος μεγιστάνας ισχυρίστηκε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα ξεσπούσε ποτέ εάν υπήρχε ένας πραγματικός ηγέτης στον Λευκό Οίκο και δεσμεύτηκε πως, εφόσον εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ, θα τερματίσει «τον πόλεμο μεταξύ Πούτιν και Ζελένσκι» προτού αναλάβει επισήμως καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου.
Δεν έχω ακούσει τόσες πολλές χαζομάρες μαζεμένες σε τόσο λίγο χρόνο απάντησε ο Μπάιντεν και πρόσθεσε «ο Πούτιν θέλει να ανασυστήσει την Σοβιετική αυτοκρατορία. Όσο πιο πολύ χώρο του δώσεις τόσο πιο πολύ χώρο θα πάρει. Δεν δίνουμε χρήματα στην Ουκρανία σε αυτή τη φάση, αλλά όπλα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ»
Αναφερόμενοι στον πόλεμο στη Γάζα ο Ντόναλντ Τραμπ αποκάλεσε τον Τζο Μπάιντεν, «Παλαιστίνιο και μάλιστα αδύναμο Παλαιστίνιο». Ο Μπάιντεν υπερασπίστηκε την πολιτική του προς το Ισραήλ, λέγοντας πως μόνο τις βόμβες των 900 κιλών δεν έδωσε στο Ισραήλ «γιατί δεν λειτουργούν καλά σε κατοικημένες περιοχές».
Όταν ρωτήθηκε τι θα έκανε για να πείσει το Ισραήλ και τη Χαμάς να τερματίσουν τον πόλεμο στη Γάζα, ο Μπάιντεν υποστήριξε ένα σχέδιο που περιελάμβανε την ανταλλαγή των ομήρων σε αντάλλαγμα για Παλαιστίνιους αιχμαλώτους και μια συνεχή «κατάπαυση του πυρός με πρόσθετους όρους».
«Ο μόνος που θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος είναι η Χαμάς», είπε ο Μπάιντεν. «Ακόμα πιέζουμε σκληρά για να τους κάνουμε να αποδεχτούν».
Για την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο
Ερωτηθείς για τις πράξεις και τις αδράνειές του στην εισβολή των οπαδών του στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου, ο Τραμπ προσπάθησε να αποφύγει την ερώτηση και στη συνέχεια είπε: «Δεν είχα ουσιαστικά τίποτα να κάνω. Μου ζήτησαν να πάω να κάνω μια ομιλία. Η Νάνσι Πελόζι ανέλαβε πλήρως την ευθύνη για την 6η Ιανουαρίου».
«Δεν είπε στους υποστηρικτές του να σταματήσουν και δεν έκανε το παραμικρό. Ο Ντόναλντ Τραμπ μάλιστα θέλει να τους δώσει χάρη», ανέφερε ο Μπαίντεν.
Για την δίκη με την Στόρμι Ντάνιελς
Από το ντιμπέιτ δεν έλλειψαν και τα μπλεξίματα του Τραμπ με την δικαιοσύνη και συγκεκριμένα στην υπόθεση της Στόρμι Ντάνιελς. Ο Ντόνλαντ Τραμπ απέρριψε τον ισχυρισμό του Μπάιντεν, λέγοντας: «Δεν έκανα σεξ με πορνοστάρ». Ο Μπάιντεν τον κατηγόρησε λέγοντας: «Κοιμήθηκες με μια πορνοστάρ όταν η γυναίκα σου ήταν 9 μηνών έγκυος».
Αφού ο Μπάιντεν αποκάλεσε τον Τραμπ καταδικασθέντα, ο Τραμπ πέρασε στην αντεπίθεση βάζοντας στην κουβέντα τον γιο του Μπάιντεν, Χάντερ Μπάιντεν, ο οποίος καταδικάστηκε για ποινικές κατηγορίες για όπλα.
«Όταν μιλάει για έναν καταδικασθέντα, ο γιος του είναι ένας καταδικασμένος εγκληματίας σε πολύ υψηλό επίπεδο», είπε ο Τραμπ.
Για το κλίμα
Το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής ήταν επίσης ένα θέμα που συζήτησαν. Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν απέρριψε τον ισχυρισμό του πρώην προέδρου ότι έλαβε μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.
Ερωτηθείς εάν θα προβεί σε ενέργειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στη δεύτερη θητεία του, ο Τραμπ δεν απάντησε αμέσως στην ερώτηση. Παρακινούμενος και πάλι από τον συντονιστή του CNN, Ντάνα Μπας, ο Τραμπ απάντησε ότι θέλει «απολύτως άψογο καθαρό νερό» και «απόλυτα καθαρό αέρα».
Για την Κοινωνική Ασφάλιση
Τόσο ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν όσο και ο πρώην Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχουν υποσχεθεί επανειλημμένα να προστατεύσουν την Κοινωνική Ασφάλιση, αλλά κανένας από τους δύο δεν έχει εκδώσει λεπτομερείς προτάσεις για την αντιμετώπιση της επικείμενης αφερεγγυότητας του αγαπημένου προγράμματος δικαιωμάτων.
Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε την τρέχουσα κατάσταση της Κοινωνικής Ασφάλισης και του Medicare, δύο προγράμματα δικαιωμάτων στα οποία βασίζονται πολλοί Αμερικανοί, αλλά τα οποία αντιμετωπίζουν πιθανά προβλήματα στο μέλλον.
Ο Τζο Μπάιντεν ανέφερε πως «εμείς θα κάνουμε τους πλούσιους να πληρώσουν το δίκαιο μερίδιό τους», σημειώνοντας πως οι πολιτικές του Τραμπ ήταν ενάντια στην κοινωνική ασφάλιση και το εθνικό σύστημα υγείας.
Παράλληλα, ο Τραμπ κατηγόρησε τον Τζο Μπάιντεν πως καταστρέφει την υγεία γιατί έρχονται εκατομμύρια μετανάστες που μένουν σε πολυτελή ξενοδοχεία και παίρνουν τα δικαιώματα των αμερικανών όσο αφορά την υγεία και παίρνουν δωρεάν ασφάλεια υγείας.
Για αποτέλεσμα των εκλογών
Στην ερώτηση για το αν ο Ντόναλντ Τραμπ θα αποδεχτεί το εκλογικό αποτέλεσμα, ο μεγιστάνας είπε πως «αν είναι δίκαιες οι εκλογές θα αποδεχτώ το αποτέλεσμα».
Ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι αμφιβάλλει ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα δεχτεί τα αποτελέσματα των εκλογών του 2024 εάν χάσει, αποκαλώντας τον πρώην πρόεδρο «κλαψιάρη».
«Δεν αντέχετε την απώλεια», είπε ο Μπάιντεν. «Κάτι έσπασε μέσα σου όταν έχασες την τελευταία φορά».
Ο Μπάιντεν υπερασπίστηκε τον ρόλο των ΗΠΑ ως στρατιωτικής δύναμης κατηγορώντας τον Τραμπ πως είπε στον Πούτιν «κάνε ο,τι θες με την Ουκρανία».
Ο Τραμπ από την πλευρά του απάντησε κατηγορηματικά λέγοντας πως «ο Πούτιν δεν θα πάρει ποτέ τίποτα από μένα. Με αυτόν ο Πούτιν θα πάρει την Ουκρανία». Ο
Για την ηλικία τους
Τέλος, όσον αφορά ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχολεί τους αμερικανους ψηφοφόρους, η ηλικία του πρώην και νυν προέδρου, ο Τζο Μπάιντεν ανέφερε ότι ο αντίπαλός του είναι μόλις λίγα χρόνια νεότερος από αυτόν, «αλλά πολύ λιγότερο ικανός».
«Πρώτα από όλα», είπε ο Μπάιντεν, «πέρασα τη μισή μου καριέρα με επικρίσεις επειδή ήμουν το νεότερο άτομο στην πολιτική… και τώρα είμαι ο μεγαλύτερος».
«Αυτός ο τύπος είναι τρία χρόνια νεότερος και πολύ λιγότερο ικανός», είπε ο Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν απαριθμεί το έργο του, σε συνδυασμό με την ηλικία του. Αναφέρει πως ο Τραμπ αναφέρει τις ΗΠΑ ως μια αποτυχημένη χώρα. Ο υπόλοιπος κόσμος δεν μας βλέπει έτσι.
Ο Τραμπ αναφέρει την υγεία του και το πόσο εύρωστος νιώθει και πως έχει πάρει δύο βραβεία στο γκολφ, ανώ αναφέρει πως είναι σε τέλεια φόρμα. Χτυπάει τον Μπάιντεν αναφέροντας πως έκανε τεστ γνωσιακής λειτουργίας και είναι σε τέλεια φάση. Μάλιστα ο Μπάιντεν προκάλεσε τον Ντόναλντ Τραμπ στο γκολφ.
Ένα δεύτερο ντιμπέιτ μεταξύ Μπάιντεν και Τραμπ έχει προγραμματιστεί στο δίκτυο ABC, την 10η Σεπτεμβρίου, δύο μήνες πριν από τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ.