Ο ιός της ποικιλοχλώρωσης με ρυτίδωση της μελιτζάνας έκανε την επανεμφάνισή του σε δείγματα φυτικών ιστών από θερμοκηπιακές καλλιέργειες στην περιοχή Τυμπάκι Ηρακλείου.
Για πρώτη φορά ο συγκεκριμένος ιός εμφανίσθηκε στην Ελλάδα αρχές του 2021 σε θερμοκηπιακές καλλιέργειες μελιτζάνας στις περιοχές Τυμπάκι και Σκούρβουλα της Π.Ε. Ηρακλείου, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα στις εν λόγω καλλιέργειες.
Ο ιός εμφανίστηκε το 1978 στη Βηρυτό, το 1989 στην Ινδία, το 2008 στο Ιράκ και το 2009 στο Ισραήλ. Όπως επισημαίνει η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, ο ιός προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην καλλιέργεια της μελιτζάνας και μπορεί να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τη συγκεκριμένη καλλιέργεια αλλά και για καλλιέργειες όπως η πιπεριά, η nτομάτα, το πελαργόνιο κ.α.
Η μετάδοσή του γίνεται πολύ εύκολα με μηχανικό τρόπο (μολυσμένα χέρια, εργαλεία, ρούχα αλλά και από φυτό σε φυτό) και πιθανόν και με το σπόρο. Τα συμπτώματα της ίωσης περιλαμβάνουν νανισμό, χλωρώσεις των φύλλων, κηλιδώσεις στα φύλλα και στους καρπούς και παραμορφώσεις των καρπών.
Μέτρα πρόληψης
Για την αντιμετώπιση της ίωσης αυτής δεν υπάρχουν γνωστά θεραπευτικά μέτρα. Στους καλλιεργητές προκειμένου να περιορίσουν τις απώλειες στις καλλιέργειες τους και να εκριζωθεί ο ιός συστήνονται τα ακόλουθα μέτρα:
- Έλεγχος κατά διαστήματα των φυτών μετά τη μεταφύτευσή τους στον αγρό ή το θερμοκήπιο και απομάκρυνση/καταστροφή όσων εμφανίζουν συμπτώματα ίωσης.
- Συχνή απολύμανση εργαλείων με εμβάπτιση σε διάλυμα χλωρίνης περιεκτικότητας 0,5% NaOCl ή Virkon® S.
- Πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και ξέπλυμα με άφθονο νερό πριν από κάθε χειρισμό των φυτών.
- Χρησιμοποίηση παπουτσιών, φόρμας και γαντιών μιας χρήσης από τους εργαζόμενους που εκτελούν τις διάφορες καλλιεργητικές εργασίες και αλλαγή αυτών μεταξύ διαφορετικών εγκαταστάσεων. Αποφυγή επαφής των υγιών φυτών με τα χέρια που έχουν έρθει σε επαφή με ασθενή φυτά (εκκρίζωση, δέσιμο, κλάδεμα κ.λπ.), εκτός αν τα χέρια έχουν προηγουμένως πλυθεί καλά.
- Καλό πλύσιμο όλων των επιφανειών, δίσκων κ.λπ. εντός των θερμοκηπίων μεταξύ των μεταφυτεύσεων / φυτεύσεων.
- Ύπαρξη ταπέτων με απολυμαντικό στην είσοδο των θερμοκηπίων.
- Μείωση κατά το δυνατόν της μετακίνησης των εργατών μεταξύ των διαφόρων τομέων της επιχείρησης.
- Αφαίρεση ζιζανίων στους χώρους πέριξ των θερμοκηπίων.
- Μέριμνα για απομάκρυνση και καταστροφή των υπολειμμάτων της καλλιέργειας, καθώς και απολύμανση των χώρων του θερμοκηπίου.
- Αμειψισπορά με μη ιδιαίτερα ευπαθή στον ιό φυτά (π.χ. φυτά της οικογένειας των Κολοκυνθοειδών)
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την ισχύουσα φυτοϋγειονομική νομοθεσία αποτελεί υποχρέωση των παραγωγών να γνωστοποιούν αμέσως στην υπηρεσία οποιαδήποτε ύποπτη εμφάνιση επιβλαβών οργανισμών ή συμπτωμάτων.