Όταν το Ισραήλ εισέβαλε στον Λίβανο το 1982, αποκαλύφθηκαν όλες οι σεχταριστικές ρωγμές μιας χώρας που μαστιζόταν από τον εμφύλιο πόλεμο.
Σήμερα, παρά τις μακροχρόνιες έριδες, πολλοί είναι εκείνοι στο εσωτερικό της χώρας, οι οποίοι τάσσονται απεγνωσμένα υπέρ του να διατηρηθεί ένα πνεύμα εθνικής αλληλεγγύης απέναντι στα ισραηλινά χτυπήματα κατά μήκος των νοτίων συνόρων, επιθυμώντας τη σφυρηλάτηση μιας νέας πολιτικής τάξης πάνω από κάθε σέχτα τώρα που αποδυναμώνεται και η Χεζμπολάχ.
Τίποτα από αυτά δεν θα είναι εύκολο, όπως αναφέρει και το Politico. Η πρόκληση να σταθεί όρθια μια χώρα κατακρεουργημένη από την οικονομική καταστροφή – με το 85% των ανθρώπων να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας – είναι τεράστια. Είναι δεδομένο ότι ο Λίβανος αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση των τελευταίων 40 ετών, με όλο και περισσότερους να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, καθώς οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις συγκρούονται με τους σιίτες μαχητές της Χεζμπολάχ και βομβαρδίζουν ανηλεώς τη χώρα.
Σημειωτέον ότι οι λιβανικές Αρχές έχουν ανοίξει πάνω από 500 σχολικά κτίρια για τη στέγαση όσων έχουν εκκενώσει τις περιοχές τους, όμως δεν φαίνεται να είναι αρκετό, δεδομένου ότι ο αριθμός των εκτοπισμένων ξεπερνά το 1 εκατομμύριο, ενώ χιλιάδες είναι και εκείνοι που κοιμούνται σε παραλίες, κάτω από γέφυρες και σε σοκάκια.
Επιτέλους ώρα για πρόεδρο
Ο πληθυσμός του Λιβάνου, σύμφωνα με τη μέση εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών για το 2024, είναι 5.806.000 κάτοικοι, εκ των οποίων το 61,1% είναι μουσουλμάνοι (διαφορετικών δογμάτων) και το 33,7% χριστιανοί (επίσης πολλών διαφορετικών δογμάτων). Οι σουνίτες μουσουλμάνοι αποτελούν το 27% του πληθυσμού ακολουθούμενοι από τους Σιίτες που αποτελούν το 24%. Οι Αλαουίτες αποτελούν το 3% του πληθυσμού της χώρας.
Σε μια χώρα με βαθιές διαιρέσεις μεταξύ των διαφόρων κοινοτήτων, η απόφαση της Χεζμπολάχ να ανοίξει μέτωπο με το Ισραήλ σε υποστήριξη της παλαιστινιακής οργάνωσης Χαμάς, αναζωπύρωσε τον διχασμό.
Η επίθεση, λοιπόν, του Ισραήλ εναντίον της Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχει ωθήσει τους πολιτικούς της χώρας να εντείνουν τις προσπάθειές τους να καλυφθεί η θέση του προέδρου, που παραμένει κενή εδώ και δύο χρόνια, και να ξεπεραστεί η παράλυση του κράτους.
Ο Λίβανος δεν έχει πρόεδρο ή κυβέρνηση με πλήρεις εξουσίες από τον Οκτώβριο του 2022 λόγω εσωτερικών αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων για την εξουσία, στις οποίες η Χεζμπολάχ παίζει σημαντικό ρόλο.
Ο τελευταίος πρόεδρος του Λιβάνου, ο Μισέλ Αούν, ήταν πρώην διοικητής του στρατού και πολιτικός σύμμαχος της Χεζμπολάχ.
Υψηλόβαθμος Δυτικός διπλωμάτης που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του δήλωσε ότι δυτικά και αραβικά κράτη πιέζουν τους πολιτικούς του Λιβάνου να εκλέξουν πρόεδρο, ενώ πρόσθεσε ότι είναι προς το συμφέρον και της Χεζμπολάχ να επιλυθεί το ζήτημα, ώστε το κράτος να αναλάβει μεγαλύτερο «βάρος» εν μέσω της τρέχουσας κρίσης με το Ισραήλ.
Σκληρές διαπραγματεύσεις χριστιανών και μουσουλμάνων
Την ώρα που η Χεζμπολάχ προσπαθεί να ανακάμψει από τον θάνατο του Χασάν Νασράλα σε ισραηλινό πλήγμα, το ζήτημα του προέδρου επανήλθε στο προσκήνιο αυτή την εβδομάδα όταν ο σιίτης πρόεδρος του κοινοβουλίου Ναμπίχ Μπέρι, σύμμαχος του σιιτικού κινήματος, άφησε να εννοηθεί ότι υπάρχει ευελιξία στο θέμα και δηλώνοντας στον Λιβανέζο πρωθυπουργό, Νατζίμπ Μικάτι, ότι στηρίζει την εκλογή ενός προέδρου που δεν αποτελεί “πρόκληση” για κανέναν.
Μαζί με τους συμμάχους του, το σιιτικό κίνημα επέμενε να αναλάβει την προεδρία, στην οποία εκλέγεται Μαρωνίτης χριστιανός, ο χριστιανός σύμμαχός του Σουλεϊμάν Φραντζίε.
Αξιωματούχος της Χεζμπολάχ δήλωσε στο Reuters ότι το κίνημα έχει αναθέσει στον Μπέρι να διαπραγματευθεί εκ μέρους του το θέμα του προέδρου.
Ο πρόεδρος εκλέγεται από το κοινοβούλιο. Ωστόσο αυτή τη στιγμή κανένας συνασπισμός δεν διαθέτει αρκετές έδρες για να επιβάλει την επιλογή του, κάτι που σημαίνει ότι χρειάζεται να υπάρξει συμφωνία μεταξύ αντίπαλων μπλοκ για να εκλεγεί ένας υποψήφιος.
Μετά τη συνάντηση που είχε χθες Τετάρτη με τον Μπέρι και τον επικεφαλής των Δρούζων Ουάλιντ Τζουμπλάτ ο Μικάτι – σουνίτης– διάβασε κοινή τους ανακοίνωση η οποία ζητούσε τη συναινετική εκλογή «ενός προέδρου που θα καθησυχάσει τους πάντες και θα άρει οποιαδήποτε ανησυχία».
Στην ανακοίνωση δεν αναφερόταν κανένα όνομα υποψήφιου προέδρου.
Το χριστιανικό κόμμα Λιβανέζικων Δυνάμεων, ένθερμος αντίπαλος της Χεζμπολάχ, ζήτησε τη Δευτέρα να εκλεγεί πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος «το κράτος να αναλάβει τις ευθύνες του μόνο του», μια έμμεση κατηγορία για το τεράστιο οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ.
