Σε ντέρμπι εξελίσσονται οι κρατιδιακές εκλογές της Κυριακής στο Βρανδεμβούργο, το κρατίδιο που περιβάλλει ουσιαστικά το Βερολίνο. Ένα κρατίδιο όπου από το 1994 οι Σοσιαλδημοκράτες κερδίζουν, ένα πραγματικά «κόκκινο προπύργιο», που για πρώτη φορά δεν αποκλείεται να πέσει από την «μπλε» Ακροδεξιά, την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ακολουθώντας ίσως το πρόσφατο παράδειγμα της Θουριγγίας και παρά λίγο της Σαξονίας. Και στο Βρανδεμβούργο, πάντως, κανένα κόμμα δεν προτίθεται να συγκυβερνήσει με την Εναλλακτική για τη Γερμανία.
Η τελευταία δημοσκόπηση στις 19 Σεπτεμβρίου για λογαριασμό του δικτύου ZDF δίνει οριακό προβάδισμα με 28% στην AfD και 27% για τους Σοσιαλδημοκράτες. Ντέρμπι επίσης προδιαγράφεται και για την τρίτη θέση μεταξύ των Χριστιανοδημοκρατών, που κινούνται στο 14%, και της Συμμαχίας Σάρα Βάγκενκνεχτ στο 13%. Οι Πράσινοι στο 4,5%, η Αριστερά στο 4%, ενώ οι Φιλελεύθεροι έχουν εξαφανιστεί από τον εκλογικό χάρτη και του Βρανδεμβούργου.
Η εκλογική αναμέτρηση στο Βρανδεμβούργο δεν είναι απλώς μια ακόμα τοπική αναμέτρηση. Είναι το τελευταίο σημαντικό εκλογικό βαρόμετρο για το 2024, ενώ το 2025 είναι χρονιά ομοσπονδιακών εκλογών. Εάν επιβεβαιωθούν και εδώ τα συντριπτικώς χαμηλά ποσοστά για τα κόμματα της συγκυβέρνησης, η αντιπολίτευση θα συνεχίσει να θέτει ζήτημα νομιμοποίησης της κυβέρνησης. Μόνη ελπίδα για τους Σοσιαλδημοκράτες απομένει η διατήρηση της τριαντάχρονης κυβερνητικής παράδοσης που έχουν στο συγκεκριμένο κρατίδιο. Και η εμπιστοσύνη των παλιών ψηφοφόρων, που δεν αλλάζουν εύκολα προτιμήσεις.
Ντίτμαρ Βόιντκε και Χανς-Κρίστοφ Μπερντ
Στο ερώτημα ποιον θεωρούν οι πολίτες του Βρανδεμβούργου καταλληλότερο για τοπικό πρωθυπουργό, το 59% απαντά τον νυν πρωθυπουργό του κρατιδίου Ντίτμαρ Βόιντκε από τους Σοσιαλδημοκράτες και μόλις το 16% τον υποψήφιο της AfD Χανς-Κρίστοφ Μπερντ.
Από τη μια πλευρά ο Βόιντκε είναι παλιός γνώριμος της τοπικής πολιτικής, από το 1993 έχει δοκιμαστεί σε διάφορα κομματικά και πολιτικά πόστα, μετά τις σπουδές του στην αγροτική παραγωγή και τη μηχανολογία. Σε αυτές τις εκλογές επέλεξε να βασιστεί μόνο στο όνομά του και το πολιτικό του κεφάλαιο χωρίς αναφορές στον καγκελάριο Όλαφ Σολτς, παρόλο που έχει την εκλογική του περιφέρεια κι αυτός στο Βρανδεμβούργο. «Όποιος θέλει τον Βόιντκε, θα πρέπει να ψηφίσει SPD» λένε οι αφίσες του.
Ο αντίπαλός του από την Ακροδεξιά ξεκίνησε ως μηχανικός, μεταπήδησε στις σπουδές οδοντιατρικής και έπειτα στην ιατρική με ειδίκευση στην παθοβιοχημεία, όπως αναφέρει στο βιογραφικό του. Στον χώρο της Ακροδεξιάς ο Χανς-Kρίστοφ Μπερντ κινείται από το 2015, και από το 2018 επίσημα στο κόμμα της ΑfD, το οποίο η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος έχει χαρακτηρίσει και εδώ ως «επιβεβαιωμένα ακροδεξιό».
Ο Μπερντ κάνει εδώ και καιρό τον προεκλογικό του αγώνα εστιάζοντας στα χωριά του Βρανδεμβούργου και τις περιοχές που είναι ξεχασμένες από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Σε μια προεκλογική εκδήλωση στο Σπρέεβαλντ, 80 χιλιόμετρα έξω από το Βερολίνο, δήλωσε ότι αν κέρδιζε, αυτό θα σήμαινε για την ομοσπονδιακή κυβέρνηση την αρχή του τέλους της, μετά και τα πρόσφατα αποτελέσματα στην ανατολική Γερμανία. «Και τότε θα μπορούσαμε να ανασάνουμε ξανά» όπως είπε.
Πρώτο θέμα το μεταναστευτικό
Το Βρανδεμβούργο, με 2,5 εκατομμύρια κατοίκους περίπου, είναι ένα από τα πιο αραιοκατοικημένα γερμανικά κρατίδια, που βασίζεται κυρίως στην αγροτική παραγωγή. Συνορεύει με την Πολωνία και η πόλη Φράνκφουρτ αν ντερ Όντερ για παράδειγμα χωρίζεται μόλις με μια μικρή γέγυρα από την πολωνική πόλη Σλούμπιτσε. Το κρατίδιο αυτό δέχτηκε τα τελευταία χρόνια πρόσφυγες από την Ουκρανία αλλά και μεταναστευτικές ροές από την παλιά Βαλκανική Οδό όπως και από τη Λευκορωσία. Από το 2023 έχουν εισαχθεί συνοριακοί έλεγχοι, οι οποίοι ενταντικοποιήθηκαν από την περασμένη Δευτέρα.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις το μεταναστευτικό είναι το βασικό ζήτημα που απασχολεί τους πολίτες του Βρανδεμβούργου και αυτό έχει κάνει πολλούς να στραφούν στην Ακροδεξιά, η οποία εδώ έχει «αποδαιμονοποιηθεί» προ πολλού. Πάντως η σκληρή στροφή της κυβέρνησης Σολτς στο μεταναστευτικό τις τελευταίες μέρες φαίνεται να έδωσε ανοδική ώθηση στους Σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι μείωσαν τη διαφορά με την Εναλλακτική για τη Γερμανία στη μία μονάδα.
Παρά την αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής της κυβέρνησης, τις δεσμεύσεις για περισσότερες απελάσεις και τους εξάμηνους συνοριακούς ελέγχους σε όλη τη χώρα, το SPD στο Βρανδεμβούργο επιλέγει να κρατά χαμηλούς τόνους και δίνει έμφαση στη «γρήγορη και καλύτερη ένταξη των μεταναστών» στη γερμανική κοινωνία.
Από την άλλη, η AfD είναι ξεκάθαρη για την πολιτική που θα ακολουθήσει εάν ανέλθει στην εξουσία και δεν κρύβεται. «Μια τοπική κυβέρνηση υπό την AfD θα ξεκινήσει μια πρωτοβουλία μαζικών απελάσεων» αναφέρει το κόμμα στο Βρανδεμβούργο, ακόμα και προς το Αφγανιστάν, το Ιράκ και τη Συρία. Όσο για τα σύνορα με την Πολωνία προτείνει «φράχτη», αλλά και φυλάκιση για μετανάστες που εντοπίζονται χωρίς νόμιμα έγγραφα.