Πάνω από δύο αιώνες μετράει πλέον η Ελληνική Δημοκρατία, καθώς συμπληρώθηκαν 202 χρόνια από την Πρώτη Εθνοσυνέλευση που έλαβε χώρα στη Νέα Επίδαυρο και στην οποία καθορίστηκε το πρώτο σύνταγμα της Ελλάδος.
Τις εκδηλώσεις που έγιναν σήμερα στο ιστορικό αυτό χωριό της Αργολίδας, τίμησε με την παρουσία της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Την κυβέρνηση εκπροσώπησε η υπουργός πολιτισμού κ. Λίνα Μενδώνη, ενώ από τη Βουλή των Ελλήνων εκπροσώπησε ο αντιπρόεδρος του σώματος κ. Γιώργος Γεωργαντάς. Παρέστησαν επίσης εκπρόσωποι των κομμάτων, της Νομαρχιακής και Τοπικής αυτοδιοίκησης.
Στη διάρκεια των εργασιών της Α΄ Εθνοσυνέλευσης, που άρχισαν στις 20 Δεκεμβρίου του 1821 και ολοκληρώθηκαν στις 15 Ιανουαρίου 1822, γράφτηκε η «Διακήρυξις της Εθνικής Συνελεύσεως» και ορίστηκε ο τρόπος της προσωρινής λειτουργίας του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους. Την πρώτη Ιανουαρίου του 1822 ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας, ενώ παράλληλα συμφωνήθηκε η μορφή και τα χρώματα του εθνικού μας συμβόλου, της Ελληνικής Σημαίας.
Το Σύνταγμα που ψηφίστηκε καθόριζε τη μορφή του πολιτεύματος, και προέβλεπε προστασία των ατομικών ελευθεριών και τη διάκριση των εξουσιών. Συγκεκριμένα, ορίστηκε ότι η «Διοίκησις» θα γινόταν από το «Βουλευτικόν» και το «Εκτελεστικόν», ενώ το «Δικαστικόν» θα ήταν ανεξάρτητο όργανο.
Στη συνέλευση συμμετείχαν οι λεγόμενοι παραστάτες, οι οποίοι είχαν και δικαίωμα ψήφου στα τελικά κείμενα της Συνέλευσης. Ήταν πληρεξούσιοι ή αντιπρόσωποι από διάφορες περιοχές και συγκεκριμένα της Ανατολικής Χέρσου, (κεντροανατολική Ελλάδα και Μακεδονία), της Δυτικής Χέρσου (Δυτική Ελλάδα και Ήπειρο), της Πελοποννήσου και των ναυτικών νήσων (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, Κάσος).
Πρόεδρος της Συνέλευσης εξελέγη ο Αλέξανδρος Μαυτοκορδάτος, αντιπρόεδρος ο Αθανάσιος Κανακάρης και εκτελεστικά μέλη οι Αναγνώστης Παπαγιαννόπουλος, Ιωάννης Ορλάνδος και Ιωάννης Λογοθέτης.
Από το Σεπτέμβριο του 1821 είχαν αρχίσει οι διεργασίες για τη Συνέλευση. Αρχικά ως τόπος διεξαγωγής της είχε ορισθεί το Άργος, αλλά τελικά και για λόγους ασφαλείας επελέγη το χωριό Πιάδα, η σημερινή Νέα Επίδαυρος Αργολίδος. Στην πλατεία του χωριού έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο, ενώ στον περιβάλλοντα υπαίθριο χώρο έχει τοποθετηθεί αναθηματική στήλη με τον Φοίνικα που αναγεννιέται από τις στάχτες του, συμβολίζοντας την αναγέννηση του έθνους, την ελευθερία και τη δημοκρατία. Τιμής ένεκεν, το 1823 με εισήγηση του Ιωάννη Κωλέττη η Πιάδα ανακηρύχθηκε σε Δήμο και μετονομάστηκε σε Νέα Επίδαυρος.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αφού συμμετείχε στη δοξολογία στον Ιερό Ναό της Ευαγγελιστρίας και στη συνέχεια κατέθεσε στεφάνι στην Αναθηματική στήλη στην πλατεία της Α’ Εθνοσυνέλευσης, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Το Σύνταγμα της Επιδαύρου συνιστά την ιδρυτική πράξη του ελληνικού συνταγματισμού. Αποτυπώνει τη βούληση των Ελλήνων όχι μόνο για την ανεξαρτησία, αλλά και για πολιτική κυριαρχία και ελευθερία. Το “Προσωρινόν πολίτευμα της Ελλάδας”, μαζί με τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας, εμφορείται από τις αξίες του Διαφωτισμού και των μεγάλων επαναστάσεων. Στις αρχές του τέθηκαν τα θεμέλια του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Η σημερινή επέτειος μας θυμίζει τον ένδοξο αγώνα των Ελλήνων και τις καταβολές της συνύπαρξής μας».
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, αφού έκανε μια μικρή αναδρομή στα ιστορικά γεγονότα, τόνισε ότι 9 μόλις μήνες από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 πραγματοποιήθηκε η Α΄ Εθνοσυνέλευση μετατρέποντας στην ουσία τους μέχρι πρότινος εμπόλεμους κατοίκους σε πολίτες της Ελλάδος. Πρόσθεσε επίσης ότι ο εορτασμός συνδέει τη σημερινή Δημοκρατία με τους αγώνες των προπατόρων μας.
Από την πλευρά του ο κ. Γεωργαντάς χαρακτήρισε την Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου κορυφαία στιγμή του ελληνικού κράτους και πρωτοποριακό το κείμενο που γράφτηκε, βασικά στοιχεία του οποίου ήταν Δημοκρατία, Ελευθερία και Ισότητα, κάτι που αποτελεί οδηγό προς το μέλλον και πηγή έμπνευσης για τις επερχόμενες γενιές.