Η απογοήτευση χτυπά για άπειρους λόγους. Περιμένουμε από τους άλλους να συμπεριφερθούν με έναν συγκεκριμένο τρόπο ή την επιτυχία σε όλα τα σχέδιά μας, αλλά συνήθως δεν συμβαίνει έτσι.
Όταν νιώθουμε απογοήτευση, όπως γράφει σε άρθρο της η «El Pais», πρέπει να αναζητήσουμε την αιτία στον τρόπο που λειτουργεί το μυαλό μας και στο πώς δημιουργούμε προσδοκίες χωρίς καν να το συνειδητοποιούμε.
Οι προσδοκίες είναι νοητικές προβολές, που πολλές φορές φορές δεν συμβαδίζουν με την πραγματικότητα που ζούμε, μια πραγματικότητα που δεν συμμορφώνεται με τις επιθυμίες ή τις φαντασιώσεις μας. Το μυαλό μας τις χρησιμοποιεί ως έναν ισχυρό μηχανισμό για να ξεφύγουμε από ορισμένες καταστάσεις: όνειρα για το μέλλον, στόχους, αποφάσεις για το νέο έτος ή τις ελπίδες με τις οποίες ξεκινάμε μια νέα ρομαντική σχέση. Ωστόσο, οι προσδοκίες είναι, επίσης, η κύρια αιτία της συχνής απογοήτευσής μας.
Όσο κι αν θέλουμε να έχουμε περισσότερα χρήματα και όσο σκληρά κι αν δουλέψουμε για να τα αποκτήσουμε, πάντα θα υπάρχουν εξωτερικοί παράγοντες, πέρα από τον έλεγχό μας, που θα εμποδίζουν την επίτευξή τους. Μας κάνει να νιώθουμε άβολα όταν οι προσδοκίες δεν ανταποκρίνονται στις επιθυμίες μας: οι άλλοι άνθρωποι δεν συμπεριφέρονται όπως θα θέλαμε, δεν λαμβάνουμε την αναγνώριση που επιδιώκουμε κ.ά.
Για να αποφύγουμε την απογοήτευση και να απολαύσουμε αυτό που μας συμβαίνει, πρέπει να αλλάξουμε την εστίασή μας. Πρέπει να σταματήσουμε να πορευόμαστε με βάση τις προσδοκίες και να καλλιεργήσουμε την πρόθεσή μας.
Ενώ οι προσδοκίες κοιτάζουν προς τα έξω, προς τα αποτελέσματα, οι προθέσεις προσανατολίζονται προς τον εαυτό μας και προς αυτό που μπορούμε να πετύχουμε. Η ικανοποίηση που παίρνουμε είναι διαφορετική αν, αντί να ελπίζουμε σε καλό καιρό την ημέρα μιας γιορτής, θέτουμε την πρόθεσή μας να διασκεδάσουμε – ανεξάρτητα από τον καιρό.
Τα συναισθήματά μας θα είναι, επίσης, διαφορετικά αν, αντί να περιμένουμε από ένα άτομο να αλλάξει για να νιώσουμε εμείς καλά, θέσουμε την πρόθεσή μας στο να κατανοήσουμε τον άλλον και να μην επηρεαστούμε από τις αντιδράσεις του. Με αυτή την τελευταία προσέγγιση, θα νιώσουμε πιο δυνατοί και θα μάθουμε περισσότερα.
Οι προσδοκίες βλέπουν προς το μέλλον, προς τους πόθους ή τις επιθυμίες. Η πρόθεση, ωστόσο, είναι όλη παρούσα. Επικεντρώνεται στους πόρους που διαθέτουμε και βάζει την ενέργεια σε αυτό που έχουμε στα χέρια μας. Επιπλέον, οποιαδήποτε βιώσιμη αλλαγή με την πάροδο του χρόνου, είτε πρόκειται για τη μεταμόρφωση κάτι σχετικά με τον εαυτό μας είτε για μια συγκεκριμένη κατάσταση, είναι πιο ισχυρή αν αντικαταστήσουμε τις προσδοκίες με προθέσεις που μας οδηγούν στη δράση.
Στην πραγματικότητα, μεγάλο μέρος των απογοητεύσεων και των δυσκολιών που προκύπτουν στις προσωπικές σχέσεις οφείλεται στον κόσμο των προσδοκιών. Έχουμε επινοήσει στο μυαλό μας μια πραγματικότητα που δεν ταιριάζει με αυτό που πραγματικά συμβαίνει, αναστατωνόμαστε και νομίζουμε ότι ο άλλος είναι το πρόβλημα. Ωστόσο, όταν προσανατολιζόμαστε προς την πρόθεση, αναζητούμε τη δική μας ευθύνη, βρίσκουμε τι μπορούμε να μάθουμε και δεν πέφτουμε στον κουραστικό κόσμο των παραπόνων.
Οι προσδοκίες που στρέφουμε προς τον εαυτό μας έχουν επίσης υψηλό κόστος. Περιμένουμε από το σώμα μας να ενεργεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο σε όλες τις περιστάσεις ή να είναι γρήγορο και έξυπνο σε περίπλοκες καταστάσεις. Αλλά είμαστε αυτό που είμαστε.
Μερικές φορές μπορεί να είμαστε λαμπροί- άλλες φορές, πολύ αδέξιοι. Αν θέτουμε αυτή τη συνεχή απαίτηση στον εαυτό μας, υποφέρουμε κι εμείς, γιατί δεν ανταποκρινόμαστε σε αυτό που είχε υποθέσει η φαντασία μας. Επομένως, το να απελευθερωθούμε από τις προσδοκίες και να επικεντρωθούμε στην πρόθεση μας απαλλάσσει από αδύνατες και περιττές απαιτήσεις.
Μπορούμε να καλλιεργήσουμε την πρόθεση να είμαστε ευγενικοί, να μαθαίνουμε από κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, χωρίς να εστιάζουμε στο τελικό αποτέλεσμα. Όταν αλλάζουμε την εστίασή μας, αποφεύγουμε τη σιωπηλή παγίδα που μας εμποδίζει να απολαμβάνουμε να είμαστε αυτό που είμαστε και να συνεχίσουμε να αναπτυσσόμαστε.
Ο Τζον Λένον είπε κάποτε: «Η ζωή είναι αυτό που σου συμβαίνει, ενώ είσαι απασχολημένος να κάνεις άλλα σχέδια». Σε αυτό θα μπορούσαμε να προσθέσουμε: «ενώ εστιάζουμε στις προσδοκίες, αντί σε αυτό που είμαστε και έχουμε ήδη. Στην πρόθεσή μας…».
