…«Εσύ πώς έζησες τον μεγάλο σεισμό της Ελασσόνας στις 3 Μαρτίου του 2021;».
Την ημέρα εκείνη, λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι, ένα ισχυρό χτύπημα του Εγκέλαδου με μέγεθος 6,3 ρίχτερ αναστατώνει την περιοχή. Ενας ηλικιωμένος σκοτώνεται εγκλωβισμένος στα ερείπια του σπιτιού του, τρεις άνθρωποι τραυματίζονται και εκτεταμένες καταστροφές σημειώνονται, με τη γη στο Μεσοχώρι να υφίσταται καθίζηση 40 εκατοστών. Η Ελλάδα παραμένει κλεισμένη στα σπίτια της ακολουθώντας της οδηγίες της Πολιτείας εν μέσω Covid-19, όμως όσοι βρίσκονται κοντά στο επίκεντρο του σεισμού ζουν για μέρες έξω από τα σπίτια τους καθώς η γη εξακολουθεί να τρέμει και ο διπλός φόβος κυριαρχεί τις ώρες εκείνες.
Εκατοντάδες κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής περιέγραψαν τη δική τους εμπειρία για το πώς βίωσαν τον μεγάλο σεισμό: οι μαρτυρίες τους καταγράφηκαν από το Μουσείο Σιτηρών και Αλεύρων της Λάρισας, συγκεντρώθηκαν και παρουσιάζονται πλέον σε μια πρωτότυπη έκθεση που εγκαινιάζεται στην πόλη. Ενα γεγονός που συγκλόνισε την τοπική κοινωνία και απασχόλησε την ειδησεογραφία από άκρη σε άκρη της χώρας, αποκαλύπτεται για πρώτη φορά μέσα από τα μάτια εκείνων που το έζησαν…
Ανησυχία
Οι μαρτυρίες έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον: κυρίαρχο στοιχείο σε αυτές είναι το δέος, η ανησυχία για την οικογένεια αλλά και το χιούμορ που επιστρατεύουν οι άνθρωποι για να ξορκίσουν τον φόβο. Περισσότερα από 400 παιδιά, μαθητές Δημοτικού και κυρίως έφηβοι, πολλοί εργαζόμενοι, ηλικιωμένοι και υπερήλικοι, με μεγαλύτερο τον κ. Θανάση 99 ετών, περιέγραψαν το βίωμά τους ενώ η καταγραφή επεκτάθηκε και σε αφηγήσεις για παλαιότερους καταστροφικούς σεισμούς που έπληξαν στη Λάρισα: τον σεισμό του 1941, εκείνον των Σοφάδων το 1954, τον σεισμό του Κιλελέρ το 1957. «Οπως ήμουν τρομοκρατημένη, χωρίς να ξέρω τι συνέβαινε, ξαφνικά είδα τον τοίχο δίπλα μου να ανοίγει κι έβλεπα τον παππού και τη γιαγιά στο διπλανό δωμάτιο. Αδύνατον να το συλλάβει το μυαλουδάκι μου πώς γίνεται ο παππούς και η γιαγιά που ήταν δίπλα να βρίσκονται κολλημένοι με μένα… Οποτε ανοιγόκλεινα τα μάτια, έκλεινε ο τοίχος. Μετά από λίγο, ξανάνοιγε ο τοίχος. Οπότε, τα ‘χα χάσει τελείως!», διηγείται μεταξύ άλλων η Αγγέλα Βλάχου – Καραγεώργου για τον σεισμό του 1957 τον οποίο έζησε ως παιδί. «Από το μεσημέρι και μετά, αρχίσαν και έβγαζαν απ’ την κλινική του Κατσίγρα τους ασθενείς με φορεία στην πλατεία. Και ήταν θέαμα απερίγραπτο, να βλέπεις τα κρεβάτια, τους αρρώστους επάνω, στην πλατεία, ο κόσμος γύρω γύρω να κλαίει, τα σπίτια γκρεμισμένα… και είναι αλήθεια ότι αυτό είναι μία από τις μνήμες, τις πολύ άσχημες της παιδικής ηλικίας που έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό».
Δημόσια Ιστορία
«Πρόθεσή μας δεν ήταν να δημιουργήσουμε μια αναπαράσταση του σεισμού, αλλά να δείξουμε την εξανθρωπισμένη πλευρά των φαινομένων, το πώς οι άνθρωποι τα βιώνουν και τι επιλέγουν για να αναδείξουν από αυτά. Προσεγγίσαμε τα ιστορικά γεγονότα διαστρωματικά στο επίπεδο της κοινωνίας, με πολυφωνικότητα και σε αυτή τη συρραφή των προσωπικών μαρτυριών αντιπαραβάλλαμε τη δημόσια Ιστορία: Επιλέξαμε τεκμήρια από τα επίκαιρα της ΕΡΤ, αποσπάσματα από εφημερίδες, αρχεία από συμβολαιογραφεία και άλλο υλικό, ώστε να αναδείξουμε τι κρύβεται πίσω από την απρόσωπη είδηση», λέει η υπεύθυνη του Μουσείου, αρχαιολόγος και κοινωνική ανθρωπολόγος, Κωνσταντίνα Κόντσα.
«Μέσα από οπτικοακουστικό και εποπτικό υλικό, οι επισκέπτες αλληλεπιδρούν με το ανθρώπινο αποτύπωμα των σεισμών ενώ παράλληλα παρουσιάζεται μία ενότητα υβριδικών φωτογραφιών του γραφίστα-εικονογράφου Γ. Πέτρου σε μία οπτική συνύπαρξη με φωτογραφίες της συλλογής του Β. Μήτου χρονολογίας 1941», συμπληρώνει. «Κάθε ιστορία μετράει. Είναι μοναδική και μπορεί να αποτελεί τον κορμό της μεγάλης Ιστορίας».
