Ποια S&P και ποια Fitch. Πριν απ’ τις εκλογές τη μεγαλύτερη ψήφο εμπιστοσύνης στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας την έδωσε ένας άνθρωπος που χειρίστηκε την ελληνική χρεοκοπία. Ο γνωστός τραπεζίτης Τσαρλς Νταλάρα, από τις ταραγμένες εποχές της μεγάλης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους (το PSI του 2012), βρέθηκε την περασμένη εβδομάδα στην Αθήνα, καλεσμένος του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Προσέξτε ο άνθρωπος που συμμετείχε από την πλευρά των πιστωτών στις διαπραγματεύσεις για το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων έχει αποφασίσει να επενδύσει 1 δισεκατομμύριο ευρώ στην Ελλάδα, μέσω του επενδυτικού κεφαλαίου που εκπροσωπεί. Προφανώς κάτι καλό βλέπει. Προφανώς επίσης αξιολογεί θετικά τη μέχρι τώρα πρόοδο της οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση ποιος να το έλεγε, στο τόσο μακρινό αλλά τόσο έντονο στη μνήμη όλων 2012, ότι ο εκ των βασικών συντελεστών της πρώτης και πιο σημαντικής ελάφρυνσης χρέους στην ιστορία της ελληνικής οικονομίας ότι θα ήταν πάλι εδώ, ως επενδυτής, στο μοναδικό μέρος της Ευρώπης που σε αυτόν τον αιώνα χάθηκαν χρήματα.
Και δεν είναι ο μόνος. Μπορεί στην κυβέρνηση να αρέσκονται να μιλούν για τα επιτεύγματά τους στην πορεία της οικονομίας. Και καλώς το κάνουν. Αλλά στην πραγματικότητα σε επίπεδο δυτικής οικονομίας στη δική τους θητεία έκαναν τα αυτονόητα (καθόλου μικρό πράγμα στην περίπτωσή μας). Μάζεψαν την ανεργία, κράτησαν σε ένα επίπεδο παρά τον πληθωρισμό το διαθέσιμο εισόδημα και αύξησαν όπως και όσο μπορούσαν τις επενδύσεις.
Τους ξέφυγε, αλλά αυτό ήταν μοιραίο λόγω μικρής παραγωγικής βάσης, το εξωτερικό εμπορικό ισοζύγιο και έκαναν ελάχιστα για το ιδιωτικό χρέος. Κατά τα άλλα ευνοήθηκαν (και μαζί η χώρα) από το πρωτοφανές σε μέγεθος από πλευράς κονδυλίων Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά και τον κίνδυνο που έχει αυξηθεί υπέρμετρα σε σημαντικές οικονομίες του πλανήτη.
Εμείς εδώ με το χρέος ρυθμισμένο και με τις πολιτικές δυνάμεις, όπως πολύ σωστά παρατήρησε στην εκδήλωση ο Ευάγγελος Βενιζέλος, συμφωνούμε στα βασικά για πρώτη φορά. Ολες οι μεγάλες πολιτικές δυνάμεις αποδέχονται την ευρωζώνη, το ευρώ, το ΝΑΤΟ, τη σημασία της εταιρικής σχέσης με τις ΗΠΑ. Κανονικά με αυτά τα δεδομένα, μπορούμε να περάσουμε σχετικά αλώβητοι και παρά τα διαχρονικά μας προβλήματα, την κρίση που δείχνει ότι έρχεται. Και η αλήθεια είναι ότι βρίσκεται πολύ κοντά.
Στις ΗΠΑ διαπιστώνουν ότι από τις 4.800 τράπεζες, περίπου οι μισές ξεπερνούν ήδη τα κεφαλαιακά τους αποθέματα ασφαλείας. Χιλιάδες τράπεζες είναι δηλαδή, «κάτω από το νερό». Ενα μεγάλο μέρος του αμερικανικού τραπεζικού συστήματος είναι δυνητικά αφερέγγυο.
Τα τύμπανα της κρίσης ηχούν ήδη δυνατά. Το θέμα είναι πόσο διατεθειμένοι είμαστε να τα ακούσουμε και να κάνουμε κάτι για αυτό. Πως το είπε ο Ευ. Βενιζέλος, «έχουμε ένα μεγάλο στρατηγικό πλεονέκτημα και το κρύβουμε. Εχουμε ένα φάσμα συστημικών δυνάμεων που αποδέχονται τις στρατηγικού χαρακτήρα επιλογές. Μπορούμε να μιλήσουμε με άλλους όρους αλλά δεν το κάνουμε, γιατί το πολιτικό σύστημα είναι στραμμένο προς το παρελθόν, πριν απ’ την κρίση και όχι μετά την κρίση». Συνυπογράφω στην παράκλησή του προς όλες τις πολιτικές δυνάμεις, να το σκεφτούν ξανά, έστω μετά τις εκλογές…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ