Απ’ τις σημαντικότερες καλλιεργητικές επεμβάσεις στο βαμβάκι είναι οι κατεργασίες του εδάφους, οι οποίες πρέπει να γίνονται με ιδιαίτερη προσοχή, όταν το χώμα είναι στο ρώγο του.
Είναι καλύτερα, πολλές φορές, να αποφύγουμε κάποια κατεργασία, παρά να γίνει σε υγρό χωράφι και να ζυμωθεί το χώμα. Η ζημιά που προκαλείται στην δομή του εδάφους, ιδίως από υγρό όργωμα, μπορεί να ακολουθεί την καλλιέργεια όλο το καλοκαίρι (καχεξία – κιτρινάδα των φυτών, κ.λ.π.). Πολύ ωφέλιμο είναι το εδαφοσχίσιμο (σε πραγματικό βάθος κατεργασίας μεγαλύτερο από 50 – 60 εκατοστά), κάθε 4-5 χρόνια.
Σε χρονιές που το φθινόπωρο δεν έχει πολλές βροχές και τα χωράφια είναι στεγνά μετά την συγκομιδή, δεν πρέπει να χάνουμε την ευκαιρία να κάνουμε αυτήν την πολύ σημαντική επέμβαση.
Λίπανση
Για να γίνει σωστή λίπανση είναι απαραίτητο να προηγηθεί εδαφολογική ανάλυση. Όταν δεν υπάρχει εδαφολογική ανάλυση, προτείνουμε μία γενική λίπανση που θα δώσει στο έδαφος άζωτο σε μεγαλύτερη αναλογία (10-12 μονάδες), φωσφόρο (5-6 μονάδες) και κάλιο (5-6 μονάδες). Για να εφαρμοσθούν αυτές οι μονάδες, χρησιμοποιούνται σύνθετα λιπάσματα που έχουν αναλογία αζώτου, φωσφόρου και καλίου 2-1-1 περίπου (όπως 20-10-10, 18-8-8, 18-9-6 και άλλα παρόμοια), σε ποσότητα 40-60 κιλών / στρέμμα.
Από την ποσότητα αυτή: Ένα μέρος της (περίπου το μισό) εφαρμόζεται στη σπορά (κατά προτίμηση γραμμικά). Η υπόλοιπη ποσότητα, πρέπει να εφαρμόζεται στο τελευταίο σκαλιστήρι (τέλη Ιουνίου), ώστε να είναι κοντά στην εποχή των μεγάλων απαιτήσεων της καλλιέργειας – από τις αρχές Αυγούστου και μετά, όταν το βαμβάκι καταναλώνει το 70% περίπου του αζώτου, φωσφόρου και καλίου. Την επιφανειακή αζωτούχο λίπανση πρέπει να την αποφεύγουμε στο βαμβάκι, για την αποφυγή ανεπιθύμητης βλαστικής ανάπτυξης. Μόνο σε ειδικές περιπτώσεις (υποβοήθηση του ξεκινήματος κακοφυτρωμένων φυτών ή σε πολύ φτωχά χωράφια), πρέπει να εφαρμόζεται.
Επισημαίνουμε, ακόμα μια φορά, ότι η μειωμένη λίπανση στην οποίο παρασύρονται τα τελευταία χρόνια πολλοί βαμβακοπαραγωγοί, με σκοπό την μείωση του κόστους της καλλιέργειας, είναι λανθασμένη πρακτική. Έχει αποδειχτεί ότι αποτελεί μία αντιοικονομική συμπεριφορά, αφού επιφέρει σημαντική μείωση της παραγωγής.
Σπορά
Ποσότητα σπόρου: 1,3 κιλά (υβρίδια) και 1,5 – 2,0 κιλά (λοιπές ποικιλίες), περίπου, το στρέμμα.
Αποστάσεις σποράς : Ανά 5 ως 6 εκατοστά περίπου. (Αραιότερα στα χωράφια που το βαμβάκι παίρνει ύψος.)
Προσοχή στο βάθος σποράς. Όχι βαθειά. Το σωστό βάθος είναι 3 με 4 εκατοστά – δύο δάχτυλα περίπου. Βαθιά σπορά οδηγεί τις περισσότερες φορές σε επανασπορά.
Εντομοκτονία εδάφους – Φυτοπροστασία
Η εφαρμογή των κοκκωδών εντομοκτόνων εδάφους παρέχει προστασία από τον σιδηροσκώληκα.
Η προστασία των ωφελίμων εντόμων και η βιολογική ισορροπία, θα πρέπει να αποτελούν πρωταρχικό μέλημα για κάθε καλλιεργητή βαμβακιού, από το φύτρωμα και μετά. Βασικός στόχος του ενημερωμένου βαμβακοπαραγωγού είναι να αποφύγει τους άσκοπους ψεκασμούς και να φτάσει στον Αύγουστο χωρίς εντομοκτόνα. Να «γεμίσει» το χωράφι του με ωφέλιμα έντομα, για να αντιμετωπίσει με επιτυχία την επικίνδυνη γενιά του πράσινου σκουληκιού τον Αύγουστο, που αποτελεί τον ουσιαστικό εχθρό της βαμβακοκαλλιέργειας στην περιοχή μας.
Αντιμετώπιση σηψιρριζίων
Το βαμβάκι είναι ευαίσθητο στις σηψιρριζίες (σάπισμα των ριζών). Εντονότερα προσβάλλεται, όταν φυτρώνει σε συνθήκες μεγάλης υγρασίας και χαμηλών θερμοκρασιών.
Με σκαλιστήρια αερίζουμε το έδαφος και προλαβαίνουμε το σάπισμα των σπόρων ή των μικρών βαμβακοφύτων. Σημαντική βοήθεια προσφέρει και η εφαρμογή, με ψεκασμό, αυξινών που μπορεί να γίνει νωρίτερα από το σκαλιστήρι (μόλις καταστεί δυνατή η κυκλοφορία του τρακτέρ – ψεκαστικού μέσα στο υγρό χωράφι). Κερδίζουμε, έτσι, την επιβίωση πολλών φυτών, πριν έλθει η ουσιαστική βοήθεια του σκαλιστηριού.
Ανάσχεση της υπερβολικής ανάπτυξης
Σε χωράφια που παίρνουν υπερβολικό ύψος, η εφαρμογή ανασχετικών αποτελεί μία πολύ σημαντική επέμβαση. Σ’ αυτά τα χωράφια, παράλειψη ή καθυστέρηση στην εφαρμογή τους, οδηγεί σε ανεξέλεγκτη ανάπτυξη που οψιμίζει και μειώνει (δραματικά πολλές φορές) την παραγωγή.
Το κλειδί για πετυχημένο σταμάτημα της ανάπτυξης, είναι η έγκαιρη πρώτη επέμβαση, όταν τα φυτά είναι ακόμα μικρά (40-50 εκατ.). Αν αργήσουμε, η πιθανότητα επιτυχίας είναι πολύ μικρή, αλλά θα στοιχίσει και ακριβότερα, αφού θα απαιτηθούν πολύ μεγαλύτερες δόσεις ανασχετικών.
Ποτίσματα
Στο βαμβάκι είναι από τις κρισιμότερες καλλιεργητικές επεμβάσεις. Είναι πάρα πολύ σημαντικό να γίνονται στην ώρα τους και με τη σωστή δόση, προκειμένου να υπηρετηθεί ο βασικός άξονας στην καλλιέργεια του βαμβακιού, που είναι η ισορροπία μεταξύ βλαστικής ανάπτυξης και καρποφορίας.
Πρόωρα ποτίσματα οδηγούν σε ανεπιθύμητη, υπερβολική βλαστική ανάπτυξη και οψίμηση της παραγωγής, ενώ καθυστέρησή τους προκαλεί σταμάτημα της ανάπτυξης αλλά και πτώση χτενιών και καρυδιών. Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε μείωση της παραγωγής και υποβάθμιση της ποιότητας. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, ο βαμβακοκαλλιεργητής να ποτίζει σωστά – όταν το χωράφι του θέλει πότισμα.
Ποτίσματα φυτρώματος
Αποτελούν ιδιαίτερη περίπτωση και χρειάζεται προσοχή στη δόση του νερού και στην λήψη απόφασης για εφαρμογή ή επανάληψή τους. Η ποσότητα του νερού πρέπει να είναι τόση όση χρειάζεται για να δώσει στο έδαφος την αναγκαία για την βλάστηση του σπόρου υγρασία, χωρίς να δημιουργεί, όμως, συνθήκες υπερβολικής υγρασίας, που, όπως προαναφέρθηκε, είναι πολύ επικίνδυνες για εκδήλωση σηψιρριζιών. Αν οι περισσότεροι σπόροι βρίσκονται σε υγρασία, είναι καλό να περιμένουμε να φυτρώσουν και μετά να ποτίσουμε.
Διαρκές μέλημα των βαμβακοπαραγωγών πρέπει να αποτελεί η καλή διαχείριση και η αποφυγή σπατάλης του αρδευτικού νερού, στα πλαίσια και του σχεδίου δράσης για τη μείωση της νιτρορρύπανσης του εδάφους.