Μπορεί η Ρωσία να αποτελέσει πρόβλημα για την Ελλάδα; Μπορεί η Μόσχα να υπαναχωρήσει από τις παραδοσιακές της σχέσεις και να υπονομεύσει την υπόθεση του Κυπριακού;
Ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μέρες πριν την επέτειο της ανακήρυξης του ψευδοκράτους, στις 15 Νοεμβρίου, επιχειρούσε να διαρρεύσει και να διαφημίσει έναρξη απευθείας πτήσεων από τη Ρωσία στην κατεχόμενη Κύπρο.
Ένα ζήτημα το οποίο όπως στις δηλώσεις του ο τούρκος πρόεδρος έλεγε συζητούσε ο ίδιος με τον ρώσο ομόλογο του, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σταθερή η Μόσχα
Οι εξαγγελίες δεν υλοποιήθηκαν. Το αντίθετο. Η Μόσχα επέμεινε στις αρχές της για τη λύση του Κυπριακού, στη βάση της διζωνικής – δικοινοτικής ομοσπονδίας.
Ωστόσο η στάση που τήρησαν Αθήνα και Λευκωσία μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καθώς και η μεγαλύτερη προσέγγιση που παρατηρήθηκε ανάμεσα σε Ελλάδα – Κύπρο και ΗΠΑ σημειώθηκε μόνο από την Άγκυρα αλλά και από τη Μόσχα.
Τα μηνύματα της Ουάσιγκτον
Ήταν άλλωστε ένα μήνυμα της Ουάσιγκτον και στη Μόσχα. Όχι μόνο η άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία που εξόργισε την Τουρκία, αλλά είχε στραμμένο το βλέμμα και στη Ρωσία.
Η διεύρυνση του αποτυπώματος των ΗΠΑ επί ελληνικού εδάφους και οι βάσεις (Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Στεφανοβίκειο, Σούδα) στις οποίες παρέχονται «διευκολύνσεις» μέσω της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ (MDCA) έχουν στόχο και τον έλεγχο των ρωσικών κινήσεων, ενώ παίζουν ρόλο και στις εξελίξεις στην Ουκρανία.
Στην Αθήνα η μεταστροφή της Ρωσίας θεωρείται δεδομένη και εν εξελίξει. Και κυρίως μετά την απέλαση των 12 Ρώσων διπλωματών το 2022. Ακόμα και αν σε κρίσιμα ζητήματα, όπως το Κυπριακό, δεν καταγράφονται κινήσεις προς ώρας.
Οι δηλώσεις Λαβρόφ
Η κίνηση της πρεσβείας της Ρωσίας στην Αθήνα να ανεβάσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα αποσπάσματα της συνέντευξης του ρώσου ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ που δόθηκε στις 18 Ιανουαρίου ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά των ελληνικών ΜΜΕ.
Ο Λαβρόφ ερωτηθείς από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων τι θα έλεγε σε όσους πιστεύουν ότι η Ρωσία φέρεται όπως άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και επιδιώκουν κατοχή εδαφών και αλλαγή συνόρων, πολιτική από την οποία πλήττονται χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, έσπευσε να αναφερθεί σε «μεταμορφώσεις» των ηγεσιών Κύπρου και Ελλάδας, αλλά και Ιταλίας, τις οποίες η Ρωσία έχει «καταγράψει».
«Δεν ξέρω από τι υποφέρει περισσότερο η Ελλάδα και η Κύπρος. Ήμασταν πάντοτε με τους Έλληνες και τους Κύπριους πολύ κοντινοί φίλοι κι εκείνες τις μεταμορφώσεις, που υπήρξαν με τις ηγεσίες των χωρών αυτών είναι φυσικό ότι τις επισημάναμε, τις καταγράψαμε», είπε ο Λαβρόφ, υποστηρίζοντας παράλληλα ότι επί πολλά χρόνια «συγκεντρώνονταν δυνάμεις» από τις ΗΠΑ και «δορυφόρους τους», τις χώρες του ΝΑΤΟ, «ώστε να ξεκινήσουν εναντίον μας τον παγκόσμιο υβριδικό πόλεμο».
«Χαρτοκλέφτες»…
«Δεν μπορώ να φανταστώ ότι άνθρωποι, που έχουν θέσεις πρωθυπουργών, προέδρων χωρών της Ευρώπης, πολύ περισσότερο χωρών, που έχουν μακρές ιστορικές σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία, ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τα γεγονότα, είτε δεν είναι σε θέση να τα αναλύσουν», ανέφερε ο ρώσος ΥΠΕΞ.
Χαρακτήρισε δε «χαρτοκλέφτες», που εξαπάτησαν τη Ρωσία τις χώρες, που υπέγραψαν τις συμφωνίες του Μινσκ για τη διευθέτηση του Ουκρανικού, ενώ τώρα οι τότε ηγέτες τους (ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Φ.Ολάντ και η πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Α.Μέρκελ) δηλώνουν ότι το έπραξαν «όχι για να υπάρξει διευθέτηση, αλλά για να δοθεί χρόνος στην Ουκρανία να εξοπλιστεί».
«Το συμπέρασμα που βγάζω από τη θέση, που έλαβαν οι ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου, υποδεικνύει μόνο ένα πράγμα: ότι τις εξανάγκασαν, είτε οι ίδιες με προθυμία συμφώνησαν να υποταχθούν στην αμερικανική επιβολή. Όλη η Ευρώπη παρατάχθηκε στρατιωτικά από τις ΗΠΑ. Δεν θα επιτρέπεται πλέον κανείς στην Ευρώπη να μιλάει για οποιαδήποτε στρατηγική αυτονομία», υποστήριξε ο Λαβρόφ.
Κάποτε θα τελειώσει
«Κάποτε θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Σε κάθε περίπτωση θα υπερασπιστούμε την αλήθεια μας. Αλλά πώς θα ζήσουμε περαιτέρω, προς το παρόν δεν μπορώ να φανταστώ. Όλα θα εξαρτηθούν από τα ποια συμπεράσματα θα βγάλει η Ευρώπη», ανέφερε ο ρώσος ΥΠΕΞ.
Οι επαφές του Νίκου Δένδια την ίδια στιγμή με άξονα τις χώρες – μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μόνιμα και μη εστιάζει και στη Ρωσία. Πέραν της Τουρκίας.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο όνομα της ελληνικής υποψηφιότητας για μία θέση μη μόνιμου μέλους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την διετία 2025-26, ο ΥΠΕΞ έχει σχεδόν από την αρχή της θητείας του ξεκινήσει μία εκστρατεία συγκέντρωσης γραπτών δεσμεύσεων στήριξης της Ελλάδας, αλλά κυρίως ενημέρωσης και επαφής ακόμα και με χώρες που η Αθήνα δεν διατηρούσε σχέσεις.
Στόχος όπως υποστηρίζουν από το ΥΠΕΞ είναι να μην υπάρξουν κενά. Κενά τα οποία θα μπορούσε να εκμεταλλευθεί η Άγκυρα αξιοποιώντας ακόμα και μία ηχηρή ουδετερότητα της Ρωσίας.
Η οποία αναλαμβάνει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας τον Απρίλιο. Όπως επισημαίνουν αναλυτές δεν είναι ανάγκη η Ρωσία να κινηθεί απέναντι στην Κύπρο, για παράδειγμα, εφόσον υπάρξει κάποια πρόκληση από την Τουρκία.
Αρκεί να μείνει «σιωπηλή», ενώ θα έχει την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αντίστοιχα και εφόσον υπάρξει κάποια πρόκληση προς την Αθήνα που ίσως θα απαιτούσε παρέμβαση.
Τον Μάρτιο την προεδρία θα έχει η Μοζαμβίκη, χώρα την οποία επισκέφθηκε ο Δένδιας την Τετάρτη. Με τον ΥΠΕΞ να υπεραμύνεται των επαφών του και των διαρκών ταξιδιών έναντι των επικριτών του.
Μία προεδρία φέρνει την άνοιξη;
Με αρμόδιες πηγές να υπενθυμίζουν ότι τον περασμένο Οκτώβριο όταν και εκδόθηκε η ανακοίνωση στην οποία επισημαίνεται ότι η προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης δεν μπορεί να υπογράφει συμφωνίες που δεσμεύουν τη χώρα – όπως και το δεύτερο τουρκολιβυκό μνημόνιο – την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας είχε η Γκαμπόν. Στην οποία ο Δένδιας είχε πραγματοποιήσει επίσκεψη.