Τη Δευτέρα η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προέβλεψε ότι το 2023 το 30% των οικονομιών παγκοσμίως θα καταγράψουν ύφεση. Οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ενωση και Κίνα, επιβραδύνονται ταυτόχρονα και όλες οι χώρες γύρω τους επηρεάζονται αρνητικά. Για την ΕΕ ήταν πιο συγκεκριμένη. Περίπου οι μισές χώρες-μέλη θα διολισθήσουν στην ύφεση, εκτίμησε η βουλγάρα οικονομολόγος. Εβαλε με αυτόν τον τρόπο και το δίλημμα της χρονιάς για την Ελλάδα: Ποιο θα είναι το αγαπημένο μας μισό; Θα συνεχίσουμε στον δρόμο της ανάπτυξης, της προσέλκυσης επενδύσεων και της διεκδίκησης καλύτερων μισθών ή θα αφήσουμε για μια ακόμα φορά στην ιστορία μας να μας παρασύρει το υφεσιακό κύμα;
Για την ώρα οι προβλέψεις μάς τοποθετούν στο καλό μισό της ευρωπαϊκής οικονομίας. Των χωρών με ανάπτυξη και μάλιστα τριπλάσια του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ωστόσο η μάχη δεν έχει ακόμα κριθεί. Για την ακρίβεια, θα πρέπει ακόμα πολλά να γίνουν για την κερδίσουμε, με πρώτο να μην ανατραπούν όσα έχουν ήδη προγραμματιστεί.
Για να γίνει αντιληπτό πόσο ρευστό είναι το σκηνικό, είναι χαρακτηριστική η θεαματική βουτιά που κατέγραψε τον Δεκέμβριο ο δείκτης που παρακολουθεί την «υγεία» του ελληνικού μεταποιητικού τομέα. Για την ακρίβεια, φανέρωσε σκληρή «γρίπη» με πιθανές επιπλοκές ύφεσης για ένα σημαντικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας.
Οι συνθήκες ζήτησης επιδεινώθηκαν και η παραγωγή μειώθηκε περαιτέρω. Οι συνολικές νέες πωλήσεις μειώθηκαν απότομα, καθώς η ζήτηση από τους πελάτες του εξωτερικού συρρικνώθηκε επίσης με ταχύτερο ρυθμό, δεδομένου ότι το βάρος του υψηλότερου ενεργειακού κόστους είχε αρνητικό αντίκτυπο στις δαπάνες των πελατών του εσωτερικού και του εξωτερικού. Τα στοιχεία του Δεκεμβρίου έδειξαν τη δεύτερη ταχύτερη μείωση των νέων πωλήσεων σε διάστημα δύο ετών. Αντίστοιχα, οι νέες εξαγωγές μειώθηκαν απότομα.
Υπήρχαν ωστόσο τρία παρήγορα σημάδια αντίστασης στην πτώση. Το πρώτο ήταν το πιο ελπιδοφόρο για το νέο έτος. Οι πληθωριστικές πιέσεις υποχώρησαν σημαντικά τον Δεκέμβριο. Αυτό έγινε με τον πιο απλό τρόπο, διδακτικό του τρόπου που η συγκράτηση της κατανάλωσης θα «εξαφανίσει» τον πληθωρισμό. Η μείωση της ζήτησης οδήγησε σε μικρότερες παραγγελίες για πρώτες ύλες ή χρησιμοποιήθηκαν τα αποθέματα, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί, για να αυξήσουν τις πωλήσεις τους, να προσφέρουν μειωμένες τιμές στους πελάτες τους. Αυτό συνέβη για πρώτη φορά ύστερα από δύο χρόνια συνεχούς ανόδου των τιμών. Ετσι απλά.
Τα άλλα δύο βασίζονται περισσότερο στην καλή μας τη διάθεση. Κόντρα σε όλα τα αρνητικά της συγκυρίας οι εταιρείες κατέγραψαν επιστροφή στη δημιουργία θέσεων εργασίας τον Δεκέμβριο. Ταυτόχρονα, ενώ μειώνονταν οι παραγγελίες, οι περισσότερες επιχειρήσεις ενίσχυσαν τις προσδοκίες σχετικά με την παραγωγή το επόμενο έτος.
Κανένα από τα θεμελιώδη στοιχεία της οικονομίας δεν συνηγορούσε σε αυτές τις εξελίξεις, αλλά αυτές το έκαναν απλά γιατί πιστεύουν στις προοπτικές της οικονομίας. Φαίνεται ότι η πραγματική οικονομία έχει «ψηφίσει» ποιο είναι το αγαπημένο της μισό στην οικονομία. «Ψήφισε» ανάπτυξη και αυτό είναι το πιο ελπιδοφόρο σημάδι της νέας χρονιάς…