Δύο επισκέψεις σε διάστημα 15 ημερών πραγματοποίησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Δύο επισκέψεις που πόνταραν στον συμβολισμό. Και θέλησαν να σηματοδοτήσουν, μαζί με τις παράλληλες επαφές του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια στα Τίρανα, αλλά και την επίσκεψη της ομολόγου του Ολτα Τζάσκα στην Αθήνα, ότι Ελλάδα και Αλβανία έχουν τη βούληση να προχωρήσουν και να γράψουν μία νέα σελίδα στην ιστορία τους. Με την Αθήνα να βλέπει στην Αλβανία μεταξύ άλλων και μία πύλη για την εδραίωση του ρόλου της στα Βαλκάνια.
Για την Αθήνα το ζήτημα της υπογραφής του συνυποσχετικού με στόχο την παραπομπή της διαφοράς για την ΑΟΖ στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι στα πρώτα θέματα της ατζέντας των συνομιλιών της με την Αλβανία. Η επίλυση της εκκρεμότητας είναι ένα μεγάλο στοίχημα για την ελληνική διπλωματία. Ενα στοίχημα που θα στείλει σαφή μηνύματα και θα επαναβεβαιώσει τη βούληση της Αθήνας να προχωρά σε λύσεις και όχι σε δημιουργία προβλημάτων. Ενα μήνυμα με αποδέκτη και την Αγκυρα, αλλά και τη διεθνή κοινότητα. Που θα καθιστά σαφές ότι στόχος είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου και η αποδοχή των συμβιβασμών. Ακόμα και αν το ζήτημα αυτό φτάνει να γίνεται τελικά – όπως υπογραμμίζουν αναλυτές – «το νομικό δέντρο» που κρύβει το «βαλκανικό δάσος».
Την ίδια στιγμή η ενδυνάμωση των σχέσεων Αθήνας – Τιράνων εκτιμάται ότι θα μπορούσε να αποδυναμώσει τον ρόλο που ενδεχομένως η Τουρκία θέλει να παίξει η Αλβανία απέναντι στην Ελλάδα, στη βάση και των συμφερόντων της Αγκυρας.
«Κλειδί» για την Αθήνα προκειμένου η Αλβανία να προσεγγίσει ακόμα περισσότερο τις θέσεις της κλείνοντας οριστικά την πόρτα στον αναθεωρητισμό και πετυχαίνοντας την απεξάρτησή της από την Αγκυρα είναι και η πλήρης ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Με δεδομένο ότι οι δηλώσεις του αλβανού πρωθυπουργού που εξακολουθούν να δείχνουν τον εναγκαλισμό του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανησυχούν την Αθήνα που θέλει να κλείσει τις εκκρεμότητες πάση θυσία στην περιοχή της.
Αν η ελληνική διπλωματία θέλει να ποντάρει στον αναβαθμισμένο ρόλο της στα Δυτικά Βαλκάνια, αυτό περνάει σαφώς και μέσα από τις σχέσεις της με την Αλβανία. Χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ, με σταθερό φιλοδυτικό προσανατολισμό και με τόσο την ελληνική μειονότητα στην Αλβανία όσο και την αλβανική κοινότητα στην Ελλάδα να ενισχύουν ακόμα περισσότερο τους ισχυρούς δεσμούς και τα κοινά συμφέροντα των δύο χωρών.
Η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στα χωριά όπου ζει η ελληνική εθνική μειονότητα στην Αλβανία, ξεκινώντας από τη Χειμάρρα και με τον Εντι Ράμα να τον περιμένει στη Δερβιτσάνη. Μια εικόνα που χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα θετική, κυρίως σε επίπεδο συμβολισμών.
Ο συμβολισμός
Τον δικό της συμβολισμό είχε η αναφορά του Πρωθυπουργού και στην ενταξιακή πορεία της Αλβανίας από τη Δερβιτσάνη. Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να σημειώνει ότι η Αθήνα θα είναι πάντα αρωγός στον δρόμο για την πλήρη ένταξη της Αλβανίας στην Ευρώπη. Και τον Εντι Ράμα να χαρακτηρίζει την ελληνική μειονότητα την αναντικατάστατη γέφυρα της άρρηκτης σύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών. Με τον δικό της ιδιαίτερο ρόλο να έχει και η μεγάλη αλβανική κοινότητα που ζει στην Ελλάδα.
Στην πρόοδο των σχέσεων αναφέρθηκε και ο Νίκος Δένδιας στην πρόσφατη επίσκεψή του στα Τίρανα, παρά τις αιχμές που άφησε για την Τουρκία. Καθώς η Αθήνα δείχνει να κατανοεί ότι οι διμερείς σχέσεις και κυρίως η οικονομία και η συνεργασία σε τομείς όπως το περιβάλλον, η καταπολέμηση των πυρκαγιών κ.ά. είναι αυτές που βάζουν τα ουσιαστικά θεμέλια για τη βελτίωση των σχέσεων και την ενδυνάμωση των δεσμών.
Και αν η κυβέρνηση θεώρησε ότι κατέγραψε πρόοδο, για τον ΣΥΡΙΖΑ τα προβλήματα παραμένουν και σύμφωνα με τον Αλέξη Τσίπρα «η ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας πρέπει να συνδυαστεί με πολύ σημαντικά βήματα στο θέμα των δικαιωμάτων, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το περιουσιακό βέβαια ζήτημα της ελληνικής μειονότητας, διότι ανθρώπινα δικαιώματα και ΕΕ πάνε μαζί, δεν είναι δύο ξεχωριστά πράγματα»…
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ
