Από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποφασίσει να επιβάλει στη Μόσχα, σε ρωσικές εταιρείες και σε φυσικά πρόσωπα εννιά πακέτα κυρώσεων.
Το Reuters σε ανάλυσή του, η οποία αναδημοσιεύεται και από το Euronews, τονίζει ότι η ενότητα της ΕΕ κλονίζεται γύρω από το ζήτημα της επιβολής των κυρώσεων αφού οι ευρωπαϊκές οικονομίες «μαραζώνουν».
Μόσχα: Οι νέες κυρώσεις θα δημιουργήσουν περισσότερα προβλήματα στην ΕΕ
Ο Τζον Ο’ Ντόνελ, ο οποίος υπογράφει τη συγκεκριμένη ανάλυση, υπενθυμίζει ότι οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν την Πέμπτη σε μια ένατη δέσμη κυρώσεων, αλλά οι συνομιλίες ήταν δύσκολες, με την Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής που γειτονεύουν με τη Ρωσία να τάσσονται υπέρ αυστηρότερων μέτρων, ενώ κράτη που βρίσκονται πιο δυτικά, όπως η Γερμανία, ήταν πιο διστακτικά.
Ορισμένοι, όπως το Βέλγιο και η Ελλάδα, καθώς και η Ουγγαρία, η οποία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας, αντιτάχθηκαν σε περαιτέρω σαρωτικά μέτρα, δήλωσαν διπλωμάτες της ΕΕ στο Reuters.
«Όλο και πιο δύσκολο»
«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιβληθούν κυρώσεις που να πλήττουν αρκετά σκληρά τη Ρωσία, χωρίς υπερβολικές παράπλευρες απώλειες για την ΕΕ», δήλωσε εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Βελγίου πριν από τη συμφωνία στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ.
Αφού η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, ξεκινώντας τη μεγαλύτερη σύγκρουση στην Ευρώπη μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έδειξε ένα ενιαίο μέτωπο και απάντησε με γρήγορα μέτρα κατά της Ρωσίας, κάτι ασυνήθιστο για το μπλοκ των 27 χωρών, όπου οι αντίθετες φωνές συχνά μετατρέπουν τις συζητήσεις σε μαραθώνιες συνεδριάσεις, σημειώνει ο αναλυτής του Reuters.
Κυρώσεις έχουν ήδη επιβληθεί σε μια σειρά από εταιρείες και Ρώσους ιδιώτες, ενώ έχουν απαγορευτεί οι υπερπτήσεις ρωσικών αεροσκαφών και οι συναλλαγές με αρκετές ρωσικές τράπεζες.
Αλλά η εξεύρεση κοινού τόπου τώρα έχει γίνει πιο δύσκολη, σημειώνει ο Τζον Ο’ Ντόνελ.
Απογοητευμένη η Λιθουανία
Μετά τις συνομιλίες αυτής της εβδομάδας, ο υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις χαρακτήρισε την τελευταία συμφωνία για τις κυρώσεις ως «χαμένη ευκαιρία», λέγοντας ότι είναι απογοητευμένος που τα κράτη μέλη της ΕΕ αφιέρωσαν περισσότερο χρόνο στη συζήτηση για εξαιρέσεις παρά για αυστηρότερα μέτρα.
Τα τελευταία μέτρα στόχευσαν οντότητες που συνδέονται με τον ρωσικό στρατό, περιόρισαν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δέσμευσαν τα περιουσιακά στοιχεία δύο ρωσικών τραπεζών, μεταξύ άλλων περιορισμών.
Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών έγιναν αισθητές οι πιέσεις. Η Λιθουανία και άλλοι αντιτάχθηκαν στις κινήσεις για να εξασφαλιστεί η εξαίρεση μιας χούφτας Ρώσων ολιγαρχών που εμπλέκονται με τη γεωργία και τα λιπάσματα, αν και η διαφωνία αυτή λύθηκε στο τέλος, όπως δήλωσαν πηγές.
Η πρόταση της Πολωνίας και των Βαλτικών χωρών
Η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής, που βρίσκονται πιο κοντά στη γραμμή του μετώπου, κυκλοφόρησαν τις τελευταίες εβδομάδες μια πρόταση για πιο εκτεταμένες κυρώσεις, μεταξύ άλλων για το ρωσικό φυσικό αέριο και την πυρηνική βιομηχανία της, και τάχθηκαν κατά των εξαιρέσεων, όπως στις πωλήσεις ρωσικού χάλυβα και διαμαντιών.
Ορισμένοι στην ομάδα αυτή επιθυμούν να στοχοποιηθεί η Gazprombank, κεντρική τράπεζα για τις ενεργειακές πληρωμές προς τη Ρωσία, δήλωσε άτομο που γνωρίζει το θέμα. Το πρόσωπο αυτό είπε ότι πολλές χώρες είναι απρόθυμες, αλλά πρόσθεσε ότι τα θέματα αυτά θα συζητηθούν το 2023.
Για ορισμένους Ευρωπαίους πολιτικούς, όπως εκείνους της Πολωνίας, η οποία αντιμετωπίζει μάχες στο κατώφλι της, η διστακτικότητα άλλων κρατών να υποστηρίξουν αυστηρότερα μέτρα αποδείχθηκε απογοητευτική.
«Θα απαιτήσουμε από τη Γερμανία να αλλάξει την πολιτική της. Δεν είναι δίκαιο για τη Γερμανία να βασίζεται στην Πολωνία για να την υπερασπιστεί από την απειλή πολέμου», δήλωσε ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας και τώρα μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Επειδή είσαι πλουσιότερος και μεγαλύτερος δεν σημαίνει ότι έχεις πάντα δίκιο», σημείωσε.
Μόσχα: Έχουν γυρίσει μπούμερανγκ στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Η Ρωσία, από τη μεριά της, λέει ότι οι κυρώσεις έχουν γυρίσει μπούμερανγκ κατά της Δύσης, οδηγώντας σε αύξηση του πληθωρισμού, καθώς οι τιμές της ενέργειας έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Η Μόσχα υποστηρίζει ότι η δική της οικονομία είναι ανθεκτική.
Εν τω μεταξύ, τα υφιστάμενα μέτρα της ΕΕ δεν είναι πάντοτε στεγανά. Η ΕΕ επέβαλε ανώτατο όριο τιμών στις θαλάσσιες παραδόσεις ρωσικού πετρελαίου, αλλά το αργό της πωλείται κάτω από αυτό το επίπεδο, οπότε τα έσοδα εξακολουθούν να εισρέουν στη Μόσχα.
Το ανώτατο όριο αποφασίστηκε ως περαιτέρω τιμωρία για τη Ρωσία, αλλά ορισμένοι αξιωματούχοι λένε ότι ο κύριος αντίκτυπος είναι να αμβλυνθούν οι περιορισμοί του μπλοκ στο εμπόριο πετρελαίου, καθώς, εφόσον η τιμή παραμένει κάτω από το ανώτατο όριο, οι ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες μπορούν να αναλάβουν τα ρωσικά φορτία.
Το ανώτατο όριο για το πετρέλαιο – σχεδιασμένο για να ευθυγραμμιστεί ολόκληρη η ΕΕ με τις Ηνωμένες Πολιτείες – προσαρμόστηκε, σε ένα νεύμα προς την Ελλάδα και την Κύπρο, οι οποίες διαθέτουν μεγάλους στόλους δεξαμενόπλοιων, δήλωσαν άνθρωποι που γνωρίζουν το θέμα.
Πλησιάζει στα όριά της η ΕΕ
Ευρωπαίοι διπλωμάτες και αξιωματούχοι, μιλώντας κατά τη διάρκεια των συνομιλιών αυτής της εβδομάδας, δήλωσαν στο Reuters ότι το μπλοκ των χωρών της ΕΕ πλησιάζει στα όριά του.
«Τώρα είμαστε προσεκτικοί με τις κυρώσεις, ώστε να μην πάμε τόσο μακριά ώστε να βλάψουμε εντελώς την ευρωπαϊκή οικονομία», δήλωσε η Εντίτα Χρντα, πρέσβειρα της Τσεχικής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ασκεί την προεδρία της ΕΕ.
«Εάν προωθήσουμε ορισμένα μέτρα κατά της Ρωσίας, αυτό θα μπορούσε να κοστίσει τη δουλειά ορισμένων πολιτικών ηγετών. Πρέπει να δώσουμε χρόνο στις χώρες να προσαρμοστούν. Χρειαζόμαστε μια ευημερούσα Ευρώπη για να βοηθήσουμε την Ουκρανία», δήλωσε η Χρντα, η οποία προήδρευσε σε συνεδριάσεις χωρών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και εκείνες που καθόρισαν τη μορφή των πιο πρόσφατων κυρώσεων.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν έκανε εκστρατεία στην πατρίδα του κατά των κυρώσεων, χρησιμοποιώντας αφίσες που έδειχναν τιμωρητικά μέτρα όπως βόμβες που καταστρέφουν την οικονομία της Ουγγαρίας, σημειώνει το άρθρο του Reuters.
Άλλοι είναι πιο διακριτικοί, ενώ κάποιοι λοξοκοιτούν σε μια μελλοντική σχέση με τη Ρωσία μετά το τέλος του πολέμου.
Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς δήλωσε αυτόν τον μήνα ότι η ΕΕ θα «αυστηροποιήσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας για όσο διάστημα ο Πούτιν συνεχίζει τον πόλεμό του».
Είπε επίσης ότι οι σχέσεις τώρα «μειώνονται, μειώνονται, μειώνονται», αλλά θα πρέπει να υπάρξει και πάλι μια ευκαιρία για οικονομική συνεργασία για «μια Ρωσία που θα τερματίσει τον πόλεμο».