Δεν αποκλείει τον κίνδυνο πτώσης ενός «αδέσποτου» πυραύλου στη Λιθουανία, όπως έγινε στην Πολωνία, η πρωθυπουργός της χώρας Ινγκριντα Σιμονίτε στη συνέντευξή της στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο». Η λιθουανή ηγέτις δηλώνει αναγκαία την περαιτέρω στήριξη της αεράμυνας της Ουκρανίας, καθώς και την ενίσχυση της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, ενώ για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου εκτιμά ότι δεν μπορεί η Κομισιόν να αγνοεί την πλειοψηφία των κρατών – μελών.
Ποια η άποψή της για περαιτέρω στήριξη της Ουκρανίας αλλά και για τη θέση της Ρωσίας; «Η γραμμή που χρησιμοποιείται στη Ρωσία για λόγους εσωτερικής πολιτικής είναι ότι το ΝΑΤΟ βρίσκεται στην άλλη πλευρά της μάχης και ότι αυτός είναι ο λόγος που οι ρωσικές δυνάμεις δεν πηγαίνουν τόσο καλά. Αν η Ουκρανία δεν στηριχθεί και η Ρωσία προχωρήσει, κανείς δεν γνωρίζει πού θα σταματήσει. Η Ουκρανία πρέπει να στηριχθεί, ο βαθμός στήριξης που μπορεί να παρέχει κάθε κράτος είναι διαφορετικός, διότι οι αμυντικές δαπάνες, τα αποθεματικά οπλικών συστημάτων διαφέρουν. Υπάρχουν προβλήματα προμήθειας, αλλά γίνεται προσπάθεια από τα κράτη για να βοηθήσουν την Ουκρανία», απαντά η πρωθυπουργός της Λιθουανίας, μιας χώρας που έχει υποστεί επιπτώσεις λόγω του πολέμου, καθώς συνορεύει αφενός με τον ρωσικό θύλακο του Καλίνινγκραντ, αφετέρου με τη Λευκορωσία.
Την ανησυχεί το ενδεχόμενο πτώσης περισσότερων «αδέσποτων» πυραύλων, όπως έγινε στην Πολωνία; «Η Ρωσία χάνει στο πεδίο της μάχης, αλλά βομβαρδίζει ουκρανικές υποδομές παντού, φτάνοντας κοντά στα νατοϊκά σύνορα. Το περιστατικό με τους δύο νεκρούς στην Πολωνία μπορεί να επαναληφθεί συχνότερα. Οσο καλύτερο σύστημα αεράμυνας έχει η Ουκρανία τόσο λιγότερα τέτοια περιστατικά θα συμβαίνουν σε νατοϊκό έδαφος». Θα μπορούσε να συμβεί κάτι τέτοιο στη Λιθουανία; «Θα μπορούσε να συμβεί σε Πολωνία, Λιθουανία, Λετονία από τη Λευκορωσία. Η Λευκορωσία χρησιμοποιείται στον πόλεμο, από εκεί ξεκίνησε, για βομβαρδισμούς και αεροπορικές επιδρομές. Δεν θέλω να κάνω εικασίες, αλλά ο κίνδυνος δεν είναι μηδενικός», τονίζει η Ινγκριντα Σιμονίτε.
Μήπως «κουραστεί» η Δύση με τον πόλεμο; «Η ουκρανική κοινωνία είναι εξαιρετικά κινητοποιημένη και μίλησα σε πολλούς ανθρώπους κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Κίεβο. Υπάρχουν ελλείψεις σε ρεύμα, νερό, θέρμανση, ο κίνδυνος να μην έχεις το σπίτι σου, αλλά οι Ουκρανοί γνωρίζουν γιατί μάχονται. Σε αυτή την κατάσταση θα ήταν άσχημο όσοι κάθονται σε ζεστά σπίτια να προτείνουν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις οι Ουκρανοί, διότι έχουμε κουραστεί από τον πόλεμο. Η Ρωσία θέλει να δεχτούν οι άλλοι το στάτους κβο ως τετελεσμένο. Είμαι απαισιόδοξη. Ακόμη και αν γίνει αυτό, δεν θα είναι το τέλος του πολέμου. Θα δώσει χρόνο στον Πούτιν να αναδιατάξει τον στρατό, τις πολεμικές προμήθειες, την οικονομία, να κινητοποιήσει ανθρώπους γύρω από την ηγεσία του και τότε θα υπάρξει δεύτερη ή και τρίτη φάση του πολέμου. Για τη χώρα μου, για τις χώρες στην περιοχή μας, η κύρια προϋπόθεση είναι να πούμε ότι ειρήνη είναι μόνο ό,τι σημαίνει ειρήνη για την Ουκρανία. Δεν τολμώ να πω στους Ουκρανούς που βλέπουν τους δικούς τους να πεθαίνουν καθημερινά, κάντε κάτι για να μην πληρώνουμε ακριβούς λογαριασμούς. Είναι καθήκον μας να τους στηρίξουμε να νικήσουν. Ο Πούτιν ποντάρει στην κούρασή μας», τόνισε κατηγορηματικά.
Τη ρωτάμε για τη δυσκολία να συμφωνήσει η ΕΕ στο πλαφόν για το φυσικό αέριο, για το οποίο η Λιθουανία συμπλέει με την ελληνική θέση. «Δεδομένου ότι υπάρχει μια σημαντική πλειοψηφία κρατών – μελών που δεν θεωρούν ιδανική την πρόταση της Κομισιόν, η συζήτηση θα είναι δύσκολη και πολύπλοκη, αλλά δεν βλέπω πώς η πρόταση που έχει προταθεί, τουλάχιστον όσον αφορά το πλαφόν, επιλύει κάποιο πρόβλημα. Καθώς υπάρχει πλειοψηφία που θα ήθελε να τροποποιήσει η Κομισιόν την πρότασή της, δεν μπορεί να το αγνοήσει η Επιτροπή». Θα βρεθεί λύση στο Συμβούλιο Υπουργών ή θα απασχολήσει τους ηγέτες στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο; «Μπορεί να παραπεμφθεί, αλλά δεν είναι η ιδανική λύση. Θα γίνει προσπάθεια για λύση στο Συμβούλιο Υπουργών, διότι οι ηγέτες προβληματίζονται όταν έχουν να αποφασίσουν για κάτι που αφορά ειδικούς και όχι πολιτικούς, να αποφασίσουν αν ένας αριθμός είναι σωστός ή όχι».
Μεταναστευτικό
Τι λέει για το Μεταναστευτικό, μια που και η Λιθουανία δέχτηκε υβριδική επίθεση με μετανάστες από τη Λευκορωσία; «Είχαμε πολύ καλή συνεργασία με τις ελληνικές Αρχές, όταν αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα, ήταν οι πρώτοι που μας βοήθησαν. Υπάρχει ανάγκη για νέα αντίληψη των μεταναστευτικών ροών. Βλέπουμε ότι ορισμένοι ηγέτες όπως ο Λουκασένκο χρησιμοποιούν τους μετανάστες με στόχο τον εκβιασμό της ΕΕ. Πολλά κράτη δεν θέλουν να εμβαθύνουν στη διαφοροποίηση μεταξύ των κρατών που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα και αυτών που απέχουν. Χρειάζεται αλληλεγγύη και στη χρηματοδότηση της αντίδρασης ώστε να προστατευθούν τα ανατολικά σύνορα. Το πρόβλημα είναι κοινό και δεν επιλύεται μόνο με μετεγκατάσταση σε άλλες χώρες, παρότι προσπαθούμε να είμαστε συνεργάσιμοι. Πρέπει να δούμε τις χώρες προέλευσης, στις οποίες η ΕΕ είναι μεγάλη επενδυτής και χρηματοδότης, αλλά για κάποιο λόγο ακόμη αποτυγχάνουμε στο να παραμένουν οι άνθρωποι στις χώρες τους», τόνισε.
Η συζήτηση περνά στο ΝΑΤΟ, μια που η επόμενη σύνοδος των ηγετών της Συμμαχίας θα γίνει στη λιθουανική πρωτεύουσα και η πρώτη ερώτηση αφορά την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. «Κάποια στιγμή η Ουκρανία πρέπει σαφώς να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Δεν είναι εύκολη η συζήτηση επί του παρόντος. Δεν ήταν σωστή η απόφαση να στερηθεί η Ουκρανία σχέδιο δράσης για ένταξη. Είναι σημαντικό να δείξουμε ότι η Ρωσία δεν έχει δικαίωμα να καθορίζει τις επιλογές των χωρών». Για τη σύνοδο; «Η Ουκρανία θα είναι ψηλά στην ατζέντα. Η συζήτηση θα κινηθεί γύρω από τις αποφάσεις της Μαδρίτης. Υπήρξε πολιτική συζήτηση και χρειάζεται τώρα να γίνει η εφαρμογή, το πώς θα ενισχυθεί η ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ. Ελπίζουμε να καλωσορίσουμε τη Φινλανδία και τη Σουηδία ως νέα μέλη. Επίσης θα δούμε μια ευρύτερη προσέγγιση στην ασφάλεια, περισσότερο παγκόσμια, η ασφάλεια στον Ατλαντικό δεν διαχωρίζεται από την ασφάλεια στον Ινδοειρινικό».